[#55141] Adel 1700-tallet

[Gjest Geir Kamsvaag Berntsen]

Malapropos, vel uansett:Vi har noe som het St. Olavs orden av 21.08.1847 med 3 grader; storkors, kommandører og riddere. Fra 1892 til 1920 ble det fremmet sju grunnlovsforslag for å legge tradisjonen død. Den lever i beste velgående.Og som et malapropos(?) til dette igjen, de siste to 10-år er den tildelt ambassadører, professorer, kunstnere, direktører, embetsmenn, forskere, dommere og personer ved hoffet - nevnt i rekkefølge etter antall. Også et tomt skall kun med rett til å bære ordenstegnet. Snobberi ? Uinteressant i denne sammenheng. Men det er kanskje hele innlegget.(Som kjent var riddere av Dannebrogsordenen rangadel).

[Gjest Terje Hatvik]

Eg viser til innlegg 118, 120 og 125 frå Lars Løberg, og tilsvar frå Jan Oldervoll i innlegg 119 og 121, og vil gjerne snu på flisa:Kan Lars Løberg visa til seriøse norske statsvitarar som hevdar at vi har nolevande norsk adel?Jan Oldervoll treng ikkje visa til anna dokumentasjon enn Stortinget sine lovframlegg- og grunngjeving av same vedkomande Adelslova av 1821.På side 84, 85 og 88 i Norsk Historie 1814 - 1880 av professor Arne Bergsgård,(Det Norske Samlaget, Oslo, 2. opplag 1975 ved Dagfinn Mannsåker og Magne Skodvin); kan ein mellom anna lesa at Stortinget hadde prøvd å fremja Adelslova både i 1816 og i 1818, men at kongen då nekta sanksjon. Bergsgård skriv mellom anna at Adelslova vart 'ei prøve på nasjonal sjølvhevding'. Etter mykje att- og fram snudde kongen i 1821, og då skreiv han under (sanksjonerte han) Adelslova, mellom anna fordi kong Carl Johan ville at Stortinget seinare skulle gje han retten til å utnemne ein heilt ny adel, altså vekk med det dansk-norske, og inn med det svensk-norske.Men Stortinget nekta sjølvsagt, så det vart med tanken. Carl Johan Bernadotte var ein stri og temperamentsfull (fransk-)mann, men Stortinget gjekk ikkje av vegne for å trassa han i mange saker, så det var slett ikkje alltid at kongen fekk viljen sin.

[Gjest Terje Hatvik]

Eg beklagar unødig bruk av store bokstavar i det førre innlegget mitt, (innlegg 127), eg kom diverre i skade for å trykka på CapsLock-tasten.

[Gjest Jan Oldervoll]

Poenget er vel at Lars og Tore (sjå t.d innlegg 62) har ei oppfatning av kva det inneber å vera adeleg som avvik så pass dramatisk av kva td Terje og eg har at ein kvar diskusjon blir umogeleg. Eg kan godt vera med på at det finst folk som har eit levesett som kan karakteriserast som adeleg, og også at fylkesmenn representerer konge og regjering og normalt blir utnemnd etter lang og tru tenste. Men der sluttar semja. Slik både eg og Terje ser det er det Stortinget og berre Stortinget som kan avgjera om me skal ha adel eller ikkje i Norge. Og Stortinget har bestemt at det skal me ikkje. Då hjelper det lite at somme ønskjer at dei møtte ein norsk adelsmann enten på vegen eller i spegelen om morgonen.

[Gjest Lars Løberg]

Jamen, hvorfor skal jeg det, da, Terje? Jeg har aldri påstått at statsvitere støtter verken det ene eller andre synet. Jeg har da ikke behov for å gjemme meg bak dem.Støtter ellers Jans innlegg (129) - bortsett da fra at jeg ikke har noen som helst annen oppfatning av hva det innebærer å være adelig enn at en da tilhører en adelig slekt. Slike har vi som kjent mange av i Norge.

[Gjest Ivar S. Ertesvåg]

Lars (105 m.m.): Dersom du tek deg bryet med å lese sitatet frå Svenska akademiens ordbok (SAOB), vil du sjå at punkt 1 er merka ”abstr”, dømeført med ”af adel”. Men det føreset at det finst ein konkret definisjon av ”adel”. Han er gjeven i punkt 2. Dette punktet, til liks med dei norske (og danske) ordbøkene, definerer adel som ei samfunnsklasse med privileg, til vanleg arvelege.I (125) les eg deg slik at du er samd i at adel som samfunnsgruppe eller stand ikkje finst lenger i Sverike (eller Noreg). Altså finst det, ifl. dei viktigaste skandinaviske ordbøkene, ikkje nokon adel i desse landa.Så viser du til ”høybyrdig”, osv. – sjølv om etymologi kan vere noko heilt anna enn definisjon. Bortsett frå ”blodmystikken” (kva no det er), kan det ha ei viss meining å seie at ein har ”høg burd (fødsel)” når ein er fødd til privileg – altså for dette ordskiftet, fødd til adel. (jf. punkt 1 i SAOB). Men når privilega ikkje lenger er der, mistar dette meining. Ein kan kanskje trekkje ”høg burd” så langt at ein brukar det om dei som er fødde av folk med privileg (men altså ikkje fødd til privileg, sidan dei er oppheva).Namn, titlar osv ... Tidlegare i tråden vart det vist til ein ”skrivelse” frå Justisdept. 1898 som legg til grunn at det ikkje er lov å bruke titlar. Tidlegare adelege slektsnamn er i dag verna – eller ikkje verna -- som etternamn på linje med og etter same reglar som andre etternamn (færre/fleire enn 200 berarar i Noreg). Skulle nokon finne på å bruke ein adeleg tittel, vert det neppe rettsleg påtala. I Sverike er all offentleg regulering av titlar oppheva. Tittelbruk er altså ei privatsak. Riddarhuset er ei privat foreining på linje med ein frimerkeklubb (dømet vart brukt i media) – eller kanskje Skiforeningen i Oslo er eit nærare døme.Legg også merke til at ”skrivelsen” frå 1898 snakkar om ”Medlem af de tidligere adelige Familier”. Altså var familiene/slektene ikkje lenger adelege. Dermed kunne høyre til ei ”adeleg slekt”, sidan slike ikkje fanst. Det siste du skriv i (130) vert meiningslaust.Du har også svara på utfordringa til Jan (Tore i 77). Statsvitskap er vitskapen om politikk og politiske prosessar i samfunn. Når observasjonen er at ”adel” ikkje er ei samfunnsgruppe (jf 125), kan dei som gruppe heller ikkje ha nokon funksjon i samfunnet. Kvifor skulle då statsvitarar meine noko om dette? Det ville vere svært tilfeldig om Jan eller andre fann nokon som hadde funne det relevant å påpeike at ”adel finst ikkje i Noreg”.

[Gjest Lars Løberg]

Jeg er helt enig med deg, Ivar, det ville være merkelig - eller tilfeldig - om statsvitere i generelle sammenhenger skulle si noe som helst om adel i Norge i dag. Det var derfor Tore m.fl. reagerte på Jans påstand (67) om at de faktisk gjør det.Jeg har heller ikke hevdet at den norske adelen er noen stand eller klasse, men at det faktisk fortsatt lever adelige familier i Norge. Disse må fortsatt være adelige, dels fordi de fortsatt følger de tysk-nordiske kravene til å være adel - fortsettelsen av adelige slekter i ren mannslinje - og dels fordi de ikke bare var norsk, men også dansk adel fram til 1814. Disse slektene listes fortsatt i DAA, og så vidt jeg ser av denne diskusjonen, er det ingen som ikke aksepterer at utenlands adel bosatt i Norge faktisk er adel i Norge.Jeg mener også, som du, at adel som stand ikke finns i Sverige heller. Men at det skulle være det samme som at det ikke finnes adel verken i Norge eller Sverige er søkt. 26 000 svenske adelige + noen millioner svenskers ryggmargsfølelse sier noe helt annet. Heldigvis har vi ikke den samme nesegruse beundringen i Norge, noe Jan har oppsummert på elegant vis med de to siste setningene i (81).

[Gjest Ivar S. Ertesvåg]

Lars (132): Eg trur du (medvite?) oversåg innhaldet i ordboksdefinisjonane: Adel er definert som stand eller klasse i samfunnet. Sidan denne definisjonen er gjengs i dei viktigaste skandinaviske ordbøkene og (allmenn-)leksikona, må vi kunne rekne dette som den definisjonen som er akseptert i samfunnet.Dersom desse menneska du snakkar om, ikkje er ei gruppe i samfunnet (meir enn medlemene i ein frimerkeklubb er det), er dei ikkje adel. Om dei sjølve (offentleg) definerer seg som adel eller adelege, gjer dei også krav på å vere ein stand i samfunnet - sidan dette er samfunnet sin definisjon på adel.I Sverike har dei som nemnt, ein overgangs-situasjon, ved at det lever menneske som har hatt privileg som medlemer av ein stand. Etter definisjonen er dei ikkje lenger adel - men ein må kunne seie 'av adel' og kanskje 'adeleg'. Det vil vare ved til dei det gjeld har gått bort.Personar som hevdar dei er noko dei ikkje er, eller ser noko som ikkje er der, har vi ulike nemningar for, både folkelege og vitskaplege - alt etter kor alvorleg tilstanden er.

[Gjest Lars Løberg]

Joda, Ivar, jeg tok høyde for denne forskjellen allerede i innlegg (59), og jeg har ikke endret mening siden den gang.Din overgangsordning gjelder forøvrig bare en forsvinnende liten del av den svenske adelen. Du er en bedre filolog enn meg, men blir det ikke søkt å godta at en er av adel og kanskje adelig, men likevel ikke lengre adel?

[Gjest Tore Hermundsson Vigerust]

Jeg har vært på reise og har derfor vært forhindret i å delta her.Dessverre er ikke samsvar mellom debattens tittel, adel på 1700-tallet, og hovedsaken som nå diskuteres, nemlig spørsmålet om vi har adel i Norge idag.Rent prinsiepellt er det lite stimulerende å debattere et emne som har vært mye debattert tidligere - med debattanter som ikke har satt seg inn i de tidligere debattene eller de argumenter, motargumenter og kilder som det der er vist til eller fremført. Men slik er nå engang utviklingen her i Brukerforumet, og det må jeg vel forholde meg til.Til spørsmålet om vi har adel i Norge etter 1824 (et årstall jeg synes er mer fruktbart enn 1821 - i denne sammenhengen), så vil jeg, som ofte i tidligere tilsvarende debatter, vise til Henrik Jørgen Huitfeldt-Kaas' artikkel ''De nulevende adelsslægter i Norge'', trykt i Historisk tidsskrift 2.rk. 5, 1886. For forfatteren, riksarkivar og etter rangen den fremste av professorer, var det åpenbart at vi hadde en lang rekke adelspersoner og adelsslekter i landet per 1886.Dette, og mere annet, blant annet en kritikk av Huitfeldt-Kaas' er drøftet i trådene om Norges adels årbok.Huitfeldt-Kaas mente dessuten at det ikke lå i Stortingets mandat å mene noe om at adel eksisterer eller ikke eksisterer, enn si avskaffe adel. Men Stortinget avskaffet alle priviegiene og forbød utnevnelse av ny adel.

[Gjest Bjørn Jonson Dale]

Tore (Lars og Are),Dette er pinlig lesnad. I 1886 var det vel råd å tale om dålevande adelsslekter, altså slekter som stamma fra den adelen som var oppheva i 1821 og/eller 1824. Men: Disse slektene utgjorde ingen adel. Korkje på individ- eller gruppenivå var det tale om noken adel då, samme kor fine eller fornemme etternamn dei bar eller våpenskjold dei eventuelt vifta med.Å hevde at det finst adel i Norge i dag er snautt 'politisk korrekt', men i alle fall ikkje historisk korrekt. Den som vil hevde slikt vil måtte tole stryk. At Adelsprosjektet fremmar slike, nær sagt absurde påstandar gir grunn til ettertanke. Eg tenker og ettertenker, og eg ser enno ikkje anna enn at prosjektet må kunne mistenkast for å vere djupt reaksjonært.Eg er både forundra og skuffa, men ikkje 'såra og vonbroten' som salig Kjell Bondevik. Eg er vel meir forundra enn skuffa. Det mest nærliggande spørsmålet til Adelsprosjektet må vere: Kva i all verda er det dokke driv med når dokke insisterer på at det enno finst ein adel i Norge?No har jo Tore hevda at fylkesmennene (og -kvinnene) er ein slags moderne adel. Eit friskt synspunkt! Likevel: Heilt på jordet. Lars (Løberg) meiner tydeligvis at det finst ein slags 'blodsadel'. Eit ikkje særlig friskt synspunkt, kanskje heller det motsette. Kanskje kan Lars presisere det han meiner (kva for slekter det gjeld, med namns nemning)?Kunnskapsrike og kompetente historikarar er no i ferd med å blamere seg ideologisk. Kva er poenget?

[Gjest Tore Hermundsson Vigerust]

Den eneste som har fått inn en artikkel i Historisk tidsskrift, som idag er et vitenskapelig publiseringsorgan i nivå 2, og som har ment noe om samtidens adel, er Henrik Jørgen Huitfeldt-Kaas, riksarkivaren. Han mente at en lang rekke adelspersoner og adelsslekter eksisterte i Norge på hans tid.Det er dermed status om den saken. Ihvertfall fra en historikers ståsted. Siden Huitfeldt-Kaas' konklusjon, så langt jeg vet, har stått uimotsagt. Den som er uenig med ham, må ta til gjenmæle på et passende sted, f eks i de norske historikernes fremste publiseringsorgan, som er Historisk tidsskrift.At dette skulle være ''pinlig lesnad'', ''ikkje historisk korrekt'', ''absurde påstandar'', ''reaksjonært'', forundrende og skuffende, ''heilt på jordet'' og så videre, og så videre - bare se på alle uttrykkene som har vært lagt frem tidligere i debatten, inkludert fy- og skjellsord,- - - sier vel mest om dem som har kommet med slike ord og uttrykk enn det sier noe om kunnskapsstatusen idag. Er man uenig med Huitfeldt-Kaas, så er det vel bare å argumentere imot ? Er det ikke ? Eller er det ikke så lett, kanskje, allikevel ?

[Gjest Bjørn Jonson Dale]

Altså: I 1886 publiserte ein viss ('adelig') Huitfeldt-Kaas eit stykke om dålevande norske adelsslekter i Historisk Tidsskrift. Ingen har sidan tatt til motmæle mot dette stykket og dermed finst det enno, 'fra en historikers ståsted', ein norsk adel!Adelsprosjektet sin nolevande (2007) norske adel eksisterer dermed i kraft av fraverande motargumentasjon i høve til eit 121 år gammalt stykke i HT, skreve av ein 'adelsmann' utan adelskap. Dette er vel eit temmelig tynt eksistensgrunnlag?Kan no vi andre, som ikkje har sett dagens adelslys, endelig få vite kven denne ikkjemotmælte adelen er?

[Gjest Svein Arne Opdal]

Tiltross for at flere av deltagerene i denne tråden har titler så lange som en arm, kan jeg ikke fri meg fra følelsen av at denne debatten er like lite seriøs som en viss annen debatt med nesten 2000 innlegg og over 100 000 oppslag. Er bevisbyrden annerledes her enn i andre sammenhenger ?.

[Gjest Are S. Gustavsen]

Svein Arne Opdal:Bevisbyrden er den samme uansett debatt. Personkarakteristikker vil derimot ikke gagne noen debatt. Ei heller om man lar politiske preferanser i for sterke grad styre sin akademiske tilnærming.Slik jeg ser det, så har Lars Løberg utfordret den almenne oppfatningen om at adelen per definisjon ble avskaffet. Dette må Lars Løberg (og andre) få lov til å gjøre uten å bli møtt med ufin debatteknikk.Hvis man holder seg til kjernen i denne debatten og samtidig klarer å holde seg saklig, så skulle det være et rimelig håp om å vinne ny kunnskap. Så derfor må de som ønsker å hevde meninger, få lov til å understøtte disse på vanlig vis.Are

[Gjest Svein Arne Opdal]

Takk for meget kloke ord Are.Debatten har etter min mening fått noen av de mest kunnskapsrike vi omgir oss med i dette forumet på banen, og burde således kunne føre til en intressant meningsutveksling.Emnet blir av en eller annen grunn ofte behandlet som glødende kull og fører ofte til harde ordvekslinger.Selv synes jeg at emnet er spennende og krydrer interessen for såvel historie og for selktsgranskning, og finner det derfor trist at også her skal 'angrep bli det beste forsvar'.

[Gjest Ivar S. Ertesvåg]

Lars (134): Det kan hende vi legg ulike ting i uttrykket ”ta høgde for” – for eg ser ikkje heilt kva ”forskjell” du skulle ha teke høgde for i (59). Spørsmålet du formulerer der; adel pga privileg eller privileg pga adel, har du fått eit svar på, basert på dei viktigaste skandinaviske ordbøkene: Adel føreset privileg. Utan privileg, ingen adel. Det kan hende at for studiet av ein fase der stats-makta vart etablert, kan det i vere tenleg å definere annleis (t.d. at adelen var dei som skaffa seg privileg) - men det vert ein nyanse som er liten, og som er lite interessant for spørsmålet om det finst adel i dag.Sagt på annan måte, med det biletet du brukte: når det finst både høner og hønseegg, er det lite interessant kva som kom først. Men tek du bort alle hønseegg, vert det ingen fleire høner – og tek du bort alle høner, vert det ingen fleire hønseegg; altså same resultat. Og for ordens skuld: Ein kan ha privileg (t.d. arva rikdom, skattefritak i visse næringar), utan at det har noko med adel å gjere.Tore (135): Ja du har nok oppfatta det rett: Innhaldet i slike trådar vil ofte gradvis drifte unna det opphavelege spørsmålet – og også: ja, du må rekne med at tilnærma like spørsmål kjem att på nytt. Det tok altså 135 innlegg før det vart vist til den tidlegare tråden (som eg ikkje deltok i). Ei mogeleg forklaring kan vere at det faktisk har kome noko nytt her. (så langt eg kan sjå: referansane til ordbøkene er éin ny ting – men det kan vere at eg oversåg noko i dei gamle trådane).Du viser til ein artikkel av Huitfeldt-Kaas i 1886 – og fører ein noko merkeleg argumentasjon. Kva tittel og embete han hadde må vel vere mindre interessant – bortsett frå at det nok var vanskelegare for redaktøren å avvise ein artikkel frå ein slik mann, enn frå ein utan titlar. (Miljøet var neppe så stort at ei uavhengig vurdering hadde vore mogeleg – derom slik vurdering hadde vore praktisert på den tida.) Det som kan vere interessant, er kva argument og føresetnader han fører. (Finn han t.d. Stortinget og demokratiet legitimt? Eller kongen?) Har han eigentleg nokon argument, eller er det først og fremst eit synspunkt han framfører?I (fagfelle-)vurdering av vitskaplege artiklar ( i vår tid) er det gjerne med eit punkt om ”relevans for tidsskriftet” – det ville overraske meg mykje om ikkje dette også gjeld Historisk tidsskrift. Den største utfordringa for ein slik artikkel som du etterlyser (motsegn mot Huitfeldt-Kaas sine synspunkt), ville nok vere å føre ein argumentasjon for at det var tilstrekkeleg relevant for å sleppe til i tidsskriftet.Det synest opplagt at samfunnet omkring hadde ei anna oppfatning enn Huitfeldt-Kaas' også den gongen – og før (jf. t.d. ”skrivelsen” frå Justisdept. om tittelbruk, 1898; også oppfatningane nedfellt i Grunnlova). Spørsmålet er ikkje om vi kan motseie Huitfeldt-Kaas, men om hans synspunkt har relevans i dag (eller jamvel i hans eiga samtid). Det vert det opp til deg og Lars å godtgjere – og det ville ha vore eit nytt bidrag til ordskiftet/emnet. Til så lenge kan vi gjere som norske historikarar tydelegvis har gjort: Late Huitfeldt-Kaas kvile i fred.

[Gjest Tore H Vigerust]

Ivar (142), trådstarteren i denne tråden, som opererte under et alias, startet samme dag med få minutters mellomrom to ganske like debattråder, og mine første henvisninger til de tidligere adelsdebattene skjedde allerede samme dag, 19/12, i den andre tråden, se her LenkeDer henviser jeg til de andre adelsdebattene, og disse debattene inneholder lenker til et hundre andre adels-tråder her i Brukerforumet.I *denne tråden* har jeg ovenfor i innlegg 37, av 21/12, vist til de andre adelsdebattene, dog uten å gi en lenke. Når du skriver at du først etter 135 innlegg er blitt kjent med de tidligere adelsdebattene, har du ikke fulgt godt nok med.

[Gjest Tore H Vigerust]

Det er helt urimelig å kreve adelig tittelbruk i Norge for at personene var adelige, siden slike krav heller ikke er stilt til adel i andre land. Det er heller ikke adelige titler i Danmark eller Tyskland. Der er de også avskaffet, i likhet med Norge og Sverige. Departementsskrivet av 1898 gjelder tittelbruken, og avskaffingen av denne skjedde stort sett i de europeiske land omkring 1900. eller senest 1920.Omkring 1900, før tittelbruken ble avskaffet, hadde kun en liten prosentandel av f eks tysk adel, titler. Også i Østerrike og alle stater utskilt fra Østerrike-Ungarn, er den adelige tittelbruken borte. Titlene er dermed for lengst borte fra hele kontinentet med unntak av f eks Vatikanstaten, Spania mv.Det er derfor særdeles kunnskapsløst å hevde at vi ikke hadde adel f eks omkring 1900 eller senere, fordi det ikke føres adelige titler. Man må gjerne hevde at det ikke fantes adel, men ikke argumenter med fravær av titler. Adelige titler har alltid vært en stor sjeldenhet i Norge. Av f eks omkring eller minst 500 adelige slekter i Norge under eneveldet (1660-1814) førte kun et snes av dem titler.Til Bjørn (138): hvis du vil ha Huitfeldt-Kaas' adelsliste per 1886, finner du den og meget annet aktuelt stoff her, http://www.vigerust.net/adel/adelhovedindex.html

[Gjest Tore H Vigerust]

Hvis dere trenger referanser til mitt siste innlegg, er det noen her:Sigismund Freiherr v. Elverfeldt-Ulm: Adelsrecht (Aus dem Deutschen Adelsarchiv, Band 1, C. A. Starke Verlag, Limburg an der Lahn 2001),Johannes Baron v. Mirbach: Adelsnamen. Adelstitel (C. A. Starke Verlag, Limburg a.d. Lahn, 2. opplag 1999),Walter Demel: Der europäische Adel vom Mittelalter bis zur Genenwart. München : Verlag C. H. Beck, 2005,Eckart Conze: Kleines Lexikon des Adels. Titel Throne Traditionen. München : Verlag C. H. Beck, 2005,for nordiske forhold, se f eks de historiske innledningene i ''Kalender över Ointroducerad Adels Förening'', 21:a årgången, 2005.

[Gjest Tore H Vigerust]

Jeg har tatt feil, de danske grevene har fortsatt titlene i behold i offisielle sammenhenger, se rangforordningen: LenkeNorsk adel med gamle titler anvender forøvrig fortsatt i dag sine titlene i uoffisielle anledninger, så som i Danmarks adels aarbog.

[Gjest Bjørn Jonson Dale]

Norsk adel?

[Gjest Tore H Vigerust]

Ja, jeg nevner det siden det med titler (snarere påstanden om fravær av titler) ble nevnt.I den norske slekten Wedel-Jarlsberg anvendes iflg årbokens 2006-årgang titler som baron, baronesse, komtesse, greve, etc.

[Gjest Terje Hatvik]

Eg tykkjer det vert litt slitsamt når det ei rekkje personar her argumenterar som om Stortinget _ikkje_ har oppheva norsk adel, eller meir eller mindre medvite neglisjerar same fakta.At vi hadde ein adel før 1821/24 og at denne til tider var ein ikkje uvesentleg maktfaktor; ja, jamvel ein eigen klasse, er det ikkje mykje usemje om. Heller ikkje at det finst tallause etterkomarar etter den same adelen, både mannlege- såvel som kvinnlege, innanlands som utanlands.Ein ting eg slett _ikkje_ skjønar er at folk framleis skal kunna kalla seg adelege pr 2007/08, det er no 110 år sidan baron Harald Wedel-Jarlsberg gjekk i grava. Og trass i at adelen er offisielt avskaffa i lovs form her til lands, sjølv om dei ikkje har nokon lovleg tittel å nytta, og sjølv om dei ikkje har ein einaste av dei såkalla adelege førerettane (privilegia) ikkje kan nytta skal kunne kallast; - men berre fordi dei ættar frå ei tidlegare adeleg slekt i Noreg eller einkvan med eit adelspatent, eller fordi dei kanskje framleis har ein annan status i eit andre(!) land.Det blir jo, med all mogeleg respekt å melda, berre vas.Eg for min del ættar til dømes både frå ein byggmeister og ein metodistprest. Eg veit ikkje opp-ned på ein hammar, kan ikkje setja opp eit hus om du så heiv verktyet etter meg, eg er heller ikkje teolog, er faktisk til og med ateist. Eg vil då gjerne vita om eg likevel kan kalla meg byggmeister eller metodistprest, eller (aller helst) begge deler samtidig? Sjølvsagt er eg ikkje nokon av delane -.Godt Nyttår!

[Gjest Knut Sandblost]

Jaha. Det vil altså si at adelens økonomiske privilegier ble avskaffet i 1821, mens ytre staffasje - som titler, navn og våpen - fortsatt eksisterer.