Helge Reinertsen Holsen, Førde/Fjaler

[Lars Østensen]

4 minutter siden, Torbjørn Igelkjøn skrev:

 

Eg såg litt på den i går. Det var ein Peder på Holsen desse åra, men han stod med berre førenamn. Antageleg er han identisk med Peder Helgeson Holsen.

Tilsvarande meiner eg at det var ein Jon på Njøsen.

 

Eg såg også på matrikkelen frå 1723, men det var ikkje nemnt nokon Helge på Holsen.

 

Kva kjelder brukar bygdebøkene når dei seier at den og den var brukar dei og dei åra?

På den aktuelle tiden var det fogderegnskapene som inneholder leidangslister som viser hvem som skatter fra de forskjellige gårdene. I eldre tider var det Lens og Amt regnskaper som innholder leidangslister tilsvarende som fogderegnskapene.

[Torbjørn Igelkjøn]

På 15.7.2019 den 2.24, Lars Østensen skrev:

Dette må være siste søsteren:

 

Kr. 1800 budde husmannsfolka Rognald Rasmusson,
f.kr. 1748, d. 1811 på Kvamme, og kona Kari Helgesdotter,
f.kr. 1761, her.
Av borna deira veit vi om:
a. Helene f. 1795

 

Kari Helgesdatter er nevnt som enke på Kvamme i skiftet i 1822.

 

1 time siden, Torbjørn Igelkjøn skrev:

 

Denne familien ser ut til å vere nemnd her:

https://www.nb.no/items/70bbe93146ec20b32756d61d28f5ec6a?page=29&searchText="erdal holsen"~10

 

Og Førdeboka har familien her: 

 

https://www.nb.no/items/e6d9d0e7c0fb6dbd1ecfc16ff6177b76?page=607&searchText=603

 

 

Endret Juli 21, 2019 av Torbjørn Igelkjøn

[Torbjørn Igelkjøn]

11/11 1785: Trolovet Ung karl Rognald Rasmussen nedre(?) Houen med P. Kari Heljesd. Holsen. Spons.: Mads Hafstad og Ananias Ettrelien.
Venstre side:

 

Sogn og Fjordane fylke, Førde, Holsen, Naustdal, Vevring, Haukedalen i Førde, Ministerialbok nr. A 4 (1781-1803), Trolovede 1786, Viede 1786, Side 464-465
Brukslenke for sidevisning: https://www.digitalarkivet.no/kb20070227250231

 

22 Novbr. Copuleret ungekarl Rognald Rasmussen med pigen Kari Heljesd. Ettrelie.
Nederst på venstre side:

 

Sogn og Fjordane fylke, Førde, Holsen, Naustdal, Vevring, Haukedalen i Førde, Ministerialbok nr. A 4 (1781-1803), Trolovede 1786, Viede 1786, Side 462-463
Brukslenke for sidevisning: https://www.digitalarkivet.no/kb20070227250230

 

Rett ovanfor i venstre kolonne:
d. 4 aug. trolovet ungkarl Anders Heljesen Holsen med pigen Ane Johansd. fød p. Etrelien.
Sponsor: Ole Rognaldsen Gierland og Johannes Larsen Grøneng.

 

Høgre kolonne:
d. 25. Septbr. copuleret ungkarl Anders Heljesen Holsen med pigen Ane Johansd. Ettrelie.

 

Som er identisk med

 

På 14.7.2019 den 23.25, Lars Østensen skrev:

Og broren Anders Helgesen på Hov i Gaular (https://www.digitalarkivet.no/census/person/pf01058402001966):

Han som døpes i 1759?

Anders Helgesson f. kr 1752 d. 1840 på
Hov. Gift med Anna Johannesdotter f. kr
1753 d. 1843 på Hov.
Born:
a. Gunnar f. 1790, vigd 1811 med Lovise
Jonsdotter, d. 1836 på Hov. Fekk plassen.
b. Anders f. 1794, vigd 1846 på Hovslåtten
med Alise Olsdotter Lyngstad.

 

Tydeligvis er det 2 Helge på Holsen i 1759 jmf. dåpen over. En Helge som er far til barnet Anders, og en Helge som er dåpsfadder fra Holsen.

 

[Lars Østensen]

Ja, nettopp, men var disse på Holsen fordi de var født der eller fordi broren Peder Helgesen bodde der?

[Torbjørn Igelkjøn]

Eg trur iallefall at Anders er identisk med den Anders Helgeson Holsen som vart døypt i 1759, og at iallefall nokre av syskena er fødde der. Det ville vere merkeleg om både Anders og Kari (og Ole) hadde budd på Holsen berre fordi broren, Peder hadde garden. Men sikker kan ein jo aldri vere. 

 

Det store spørsmålet er om det var ein eller fleire samtidige Helge på Holsen, og om Helge Reinhardson Holsen som dukkar opp i 1724 og 1742 er far til denne syskenflokken.

[Lars Østensen]

29 minutter siden, Torbjørn Igelkjøn skrev:

Eg trur iallefall at Anders er identisk med den Anders Helgeson Holsen som vart døypt i 1759, og at iallefall nokre av syskena er fødde der. Det ville vere merkeleg om både Anders og Kari (og Ole) hadde budd på Holsen berre fordi broren, Peder hadde garden. Men sikker kan ein jo aldri vere. 

 

Det store spørsmålet er om det var ein eller fleire samtidige Helge på Holsen, og om Helge Reinhardson Holsen som dukkar opp i 1724 og 1742 er far til denne syskenflokken.

Dette er de som er nevnt på Holsen i ekstraskatten 1772:

 

[Torbjørn Igelkjøn]

6 timer siden, Torbjørn Igelkjøn skrev:

Ser ein på Jon Helgeson Njøsen er det oppgitt alder ein stad, nemleg då han døydde. Han skal vere fødd kring 1724. Tilsvarande var eldste sonen, Fredrik Jonson Liset fødd kring 1746. Det er vanskeleg ut frå dette å sjå for seg at Jon Helgeson Njøsen kan vere identisk med Jon Helgeson Holsen døypt 16/1 1729. Dersom det finst ein kandidat fødd i 1726 er han meir aktuell. Kvar vart det i så fall av Jon Helgeson Holsen f. 1729? Ei anna mogelegheit er at Fredrik Jonson Liset eigentleg var fødd kring 1750. Og kvar vart det av denne Jon Helgeson Strand frå Holsen, som skulle ha gard og vere gift med to born, men som ikkje finst i sjeleregisteret frå 1759? Er han identisk med Jon Helgeson Njøsen?

 

Fredrik Jonson Liset f. Njøsen (ca. 1746-1782), gift 1771 ...

Johannes Jonson Erdal f. Njøsen (ca 1752...)

 

I følgje sjeleregisteret for Gaular 1759 hadde Jon Njøsen borna Fredrik og Johannes, begge "Forsmaa til Skolegang".

https://www.digitalarkivet.no/view/63/pc00000000169071

Sogn og Fjordane fylke, Sande, Viksdalen (Vik), Bygstad i Gaular (Indre Holmedal), Sjeleregister (1759-1759), Dokumentside
Brukslenke for sidevisning: https://www.digitalarkivet.no/kb20060623120194

 

Dersom Fredrik verkeleg var rundt 13 år skulle han vel vere "stor" nok?

 

Eg tippar at han eigentleg var fødd kring - eller etter 1750.

[Lars Østensen]

Jeg tror du skal sjekke tingboka. Peder Helgesen på Holsen bygslet denne parten. Enkelte ganger fremgår det i tingboka hvem som hadde bygselen før neste bruker, og i beste fall kan det fremgå at faren eller moren opplot gården til ham. 3 vanligste former for overtakelse:

 

1. Han overtok gårdsparten etter en av foreldrene.

2. Han giftet seg med en datter eller enke av tidligere bruker.

3. Han overtok parten uten å være beslektet med tidligere brukere (normalt fordi de fradødde gården uten etterkommere eller andre slektninger som kunne eller ville overta).

[Torbjørn Igelkjøn]

Dette er ei kjelde som eg aldri har brukt, og eg har ikkje så lett for å lese skrifta i desse gamle kjeldene. (Og noko register finst vel ikkje). Men etter å ha leita litt i tingboka for året 1757 fann eg til slutt dette:

"...item Henrich Nitters bøxelsæddel paa 18 ?? i Holsen udgiven til Peder Helgesen, d. 2 maj 1757."

 

Venstre side:

Sogn og Fjordane fylke, Sunnfjord, Tingbok nr. Aa 16 (1755-1760), Rettsprotokollside, Side 96b-97a
Brukslenke for sidevisning: https://www.digitalarkivet.no/rg20090401640665
 

Dermed har ein i det minste fått stadfesta at Peder tok over som brukar i 1757. Styrker eller svekkar dette nokon av dei 3 mogelegheitene nemnt ovanfor?

[Torbjørn Igelkjøn]

I tingboka for Svanøygodset 1754 finn eg noko om vinterting på Sveen i Indre Dale (Gaular), og det er her nemnt "Jon Helgesens bøxel seddel dat. 29 Nov 1754". Dette må vere Jon Helgeson Njøsen, men det er altså ikkje eingong nemnt verken kva gard det gjeld eller kven som gjev han bygselsrett. Og slett ikkje at han kom frå Holsen.

 

Nederst på høgre side:

Sogn og Fjordane fylke, Svanøy birk i Sunnfjord, Tingbok nr. Aa 26 (1742-1760), Rettsprotokollside, Side 182b-183a
Brukslenke for sidevisning: https://www.digitalarkivet.no/rg20090401660911

[Torbjørn Igelkjøn]

Og på hausttinget i Askvoll i 1779: "BøxelSæddel af K(?). Moldrup til Niels Helgesen for ?? i gaarden Kumble ???kva står det her??? dat. d. 15de Octob. 1779".

 

Øverst på venstre side:

Sogn og Fjordane fylke, Sunnfjord, Tingbok nr. Aa 19 (1777-1785), Rettsprotokollside, Side 97b-98a
Brukslenke for sidevisning: https://www.digitalarkivet.no/rg20090401650487
 

Det står ikkje noko om at han kom frå Holsen, så kvar har bygdeboka den opplysninga frå?

Endret Juli 22, 2019 av Torbjørn Igelkjøn

[Lars Østensen]

Kvalifisert gjetting eller har de hatt tilgang til andre kilder enn de som er digitalisert?

 

Tingboka viser kun når bygselsbrevene ble tinglyst. Noen ganger fremgår det atskillig flere opplysninger fra disse bygselsbrevene enn i det du har funnet her. Trolig har de som har jobbet frem bygdebøkene gått gjennom fogderegnskapene systematisk, og i tillegg kan de ha funnet selve bygselsbrevene som trolig innholder atskillig flere opplysninger enn det som er referert i tingboka.

[Lars Østensen]

4 timer siden, Torbjørn Igelkjøn skrev:

Og på hausttinget i Askvoll i 1779: "BøxelSæddel af K(?). Moldrup til Niels Helgesen for ?? i gaarden Kumble ???kva står det her??? dat. d. 15de Octob. 1779".

 

"BøxelSæddel af K(?). Moldrup til Niels Helgesen for ?? i gaarden Kumble, Aschev: Mensal som Osten(?) er fragaadt(?) med reverse dat. d. 15de Octob. 1779"

[Torbjørn Igelkjøn]

5 timer siden, Lars Østensen skrev:

Kvalifisert gjetting eller har de hatt tilgang til andre kilder enn de som er digitalisert?

 

Tingboka viser kun når bygselsbrevene ble tinglyst. Noen ganger fremgår det atskillig flere opplysninger fra disse bygselsbrevene enn i det du har funnet her. Trolig har de som har jobbet frem bygdebøkene gått gjennom fogderegnskapene systematisk, og i tillegg kan de ha funnet selve bygselsbrevene som trolig innholder atskillig flere opplysninger enn det som er referert i tingboka.

 

Finst det gjenpartar av desse bygselsbreva i arkiva?

[Lars Østensen]

2 timer siden, Torbjørn Igelkjøn skrev:

 

Finst det gjenpartar av desse bygselsbreva i arkiva?

 

Det vet jeg dessverre ingenting om.

[Torbjørn Igelkjøn]

På 18.7.2019 den 23.53, Torbjørn Igelkjøn skrev:

Ja, dette er jo det store spørsmålet.

 

Det som er sikkert er iallefall at ein Helge Reinhardson Holsen vart gift i Vevring kyrkje 1742 med ei Inger Andersdtr. Soleim. Øverst på sida:

Sogn og Fjordane fylke, Førde, Vevring, Holsen, Haukedalen, Naustdal i Førde, Ministerialbok nr. A 2 (1728-1748), Kronologisk liste 1743, Side 120
Brukslenke for sidevisning: https://www.digitalarkivet.no/kb20070227240612

 

Tidlegare same året vart ei Kari Jonsdtr. Holsen, 46 år gravlagd. Nederst på høgre side:

Sogn og Fjordane fylke, Førde, Vevring, Holsen, Haukedalen, Naustdal i Førde, Ministerialbok nr. A 2 (1728-1748), Kronologisk liste 1742, Side 107
Brukslenke for sidevisning: https://www.digitalarkivet.no/kb20070227240599
 

Samstundes vart det gravlagt ein Nils Helgeson Holsen, 11 år. I bygdeboka står han som son til Helge Reinhardsen og Kari Jonsdtr., f. 1735 og d. 1742.

 

Helge Reinhardson var gift med Kari Jonsdtr.

 

• Truloving #1 (1722): Sogn og Fjordane fylke, Førde, Naustdal, Vevring, Haukedalen, Holsen i Førde, Ministerialbok nr. A 1 (1720-1727), Trolovede 1722, Viede 1722, Side 120, høgre side - "Holtzen d 25 Julij trolovett Helge Rejnertzen og Karj JoensDatter. Spons: Hans Fletten og Ole Bude(?)".
• Vigsel #1 (1723): Sogn og Fjordane fylke, Førde, Naustdal, Vevring, Haukedalen, Holsen i Førde, Ministerialbok nr. A 1 (1720-1727), Trolovede 1723, Viede 1723, Side 121, høgre side - Holtzen Dom: Septuag: copuleret Helge Rejnertzen og Kari Joens D.