SF, Eid: Fødd som mann død som kvinne...korleis tolkar eg dette?

[Harald L. Bakke]

Lars Christenson Ous og kona Aagot Andersdtr. døyper den 18.11.1820 i Eid  det som er registrert som sonen Synver Larsen  nr. 52 s. 60

https://media.digitalarkivet.no/kb20070503630292

Den 23. 5.1822 døyr Synneve Larsdtr. Ous, gmdsDatter 1 1/2 aar gamal og vart gravlagt 26. mai  nr. 12 s. 199

https://media.digitalarkivet.no/kb20070503630363

 

Eg kan ikkje finne andre Lars'ar på Os som får barn i den aktuelle tida, heller ikkje andre Lars'ar som er tilflyttarar til Os iflg. bygdeboka.

Min teori er at ved død har Synver blitt til Synneve og såleis feilført som datter i kyrkjeboka.  ( Forøvrig er Synver eit namn eg aldri før har støtt på og trudde fyrst det var feilskrift for Syver)

Det som talar for at han/ho er ein gut er at ved dåpen har "han" tre mannlege og to kvinnelege fadrar slik skikken var for gutebarn, hadde "ho" vore jente hadde det vore to mannlege og tre kvinnelege fadrar. 

 

 

 

 

 

[Ivar S. Ertesvåg]

Det vert litt spekulasjon om du ikkje finn andre kjelder (og det gjer du sannsynlegvis ikkje).

I tillegg til det du har nemnt, er dei to hendingane førte i jamføringsregisteret.

Fødselen nr. 52 til høgre her: https://media.digitalarkivet.no/kb20070503630457

Dødsfallet nr. 12 til høgre her: https://media.digitalarkivet.no/kb20070503630461

 Presten har ikkje knytt saman dei to hendingane. Her er den fødde ikkje registrert som død. Den døde ikkje registrert som fødd; og ikkje som innflytta (men flyttelistene er nokså sikkert ufullstendige).

[Aase R Sæther - Gloppen]

Forklaringa kan vere så enkel som at ein ikkje har vore sikre på kjønnet. Barn med usikkert kjønn har alltid funnest, og dette kan vere eit av dei. Kanskje har foreldra endra syn på 2,5 år.

 

 

[Harald L. Bakke]

Ja eg reiknar med at dette vert ei uløyst gåte for oss i notid, men at det gjeld same barnet er høgst sannsynleg.

 

[Aase R Sæther - Gloppen]

Eg meiner å ha eit slikt barn i basen min - der er barnet døypt og gravlagt 14 dagar gammal blant kvinnekjønn under namnet Anne, men familiebibelen omtalar "min sønn Abraham". For nokre år sidan hadde familien tilfeldigvis besøk av ein kvinne som var kjent for å "sjå" meir enn andre, og vedkomande reagerte under opphaldet på at det var slik uro i huset, og spurde om ho fekk gå rundt litt. Ho forsvant i kjellaren, og der kom ho angiveleg i kontakt med eit lite barn som gret og klaga over at "dei gjev meg ikkje det eg treng". Men det raraste, sa ho, var at ho ikkje fekk noko klart bilde av kva kjønn barnet hadde; det hadde ho ikkje opplevd før.

 

Det er mykje rart mellom himmel og jord, men det eg veit heilt sikkert, er at dagens hus står på murane av det gamle, og at det å legge til sides eit vanskapt barn og la det svelte i hel, var ein kjend og brukt metode i alle fall godt inn på 1800 som er den tida vi snakkar om her.

 

Så får kvar enkelt tenkje det dei vil :-)

 

Endret Mai 17, 2017 av Aase R Sæther - Gloppen

[Harald L. Bakke]

Ja det er utvilsamt mangt mellom himmel og jord ....

Og at det er dei som "ser" meir enn andre har eg fleire døme på i nære relasjonar så eg støttar deg på den teorien.

Fasiten på dette tilfellet på Os får vi nok aldri to strek under.

[Ivar S. Ertesvåg]

Her vart det ikkje "litt" spekulasjon, men temmeleg mykje....

 

Den mest trulege forklaringa er at

- presten tok feil då familien melde dødsfallet. Gravferder var ei privatsak, og presten kom først inn etterpå, då liket skulle jordfestast. Meldinga var utan tvil munnleg, og ein treng ikkje vere tunghøyrd for å mishøyre det uvanlege "Synver" til det vanlege "Synneve".

Den nest mest trulege forklaringa er at

- barnet Synneve flytta inn (med/utan far og/eller mor) og døydde etter kort tid.

 

At presten høyrde feil ved dåpen er mogeleg, men mindre sannsynleg, av grunnar Harald alt har nemnt.

 

Namnet Synver er sjeldant, kanskje eineståande.  Dette var litt tidleg, men det var likevel i ein gryande namnereformasjon der folk tok i bruk andre namn enn dei

8-10 namna som 60-70 % av dei nyfødde hadde fått på 1700-talet. Synver kan ha vore ei nylaging (etter Synneve), som ikkje vart meir enn det.

 

Forklaringa Aase er inne på er så usannsynleg at ho kan utelukkast.

Ikkje berre fordi fenomenet er sjeldant; dei fleste av dei få tilfella som finst, kjem i visse folkegrupper/populasjonar som ber på ein arveleg defekt som gjer det meir vanleg;

eller (i vår tid) dei kjem av skader pga stoff skapte av moderne kjemi. Men det er også slik at ein ser vanlegvis ikkje noko skilnad mellom fødsel og 2 år. Det er først ved puberteten ein ser endringar som viser at ein tok feil.

 

[Harald L. Bakke]

Til orientering fekk paret ei datter kalla Synneve i 1826,  før det ei datter Ane Marie i 1823 og så barna Anders (1828)og Johanne(1831)

Farmora og farfaren vart oppattkalt gjennom dattera Kari (1817  og Christen (1819), mormora gjennom dattera Marte (1814)

Anders var oppattkalla etter morfaren, så kansje Synneve då var oppattkalla etter den avdøde broren Synver.

[Harald L. Bakke]

39 minutter siden, Ivar S. Ertesvåg skrev:

Den mest trulege forklaringa er at

- presten tok feil då familien melde dødsfallet. Gravferder var ei privatsak, og presten kom først inn etterpå, då liket skulle jordfestast. Meldinga var utan tvil munnleg, og ein treng ikkje vere tunghøyrd for å mishøyre det uvanlege "Synver" til det vanlege "Synneve".

 

 

Når ein då veit av den lokale uttalen for Synneve var Synnjeve er nokså likt Synver evt Synnjver i uttaletform er det rett og slett truleg at prsten har feiltolka namnet og teke det som sjølsagt at det var ei jente det var snakk om.

Som ein ser av skrifta i kyrkjebøkene er det også skifte av prest i Eid akkurat i det tidsrommet. Ved dåpen til Synver i 1820 var det presten Frants Blichfeldt som førte kyrkjeboka, når "Synneve" vart gravlagd i 1822 var det Niels Nielsen som var komen til embetet året før.

 

Det må også nemnast at Synver heller ikkje er nemnd seinare korkje som død eller konfirmert i Eid.

 

Alt dette (i lag med dei tidlegare nemnde fadrane) talar sterkt for at det rette er at barnet heitte Synver og var ein gut slik eg ser det.

 

Men no må Synver/Synneve være til kvelden for min del, for no ventar 17. mai feiring i heim og bygd. God nasjonaldag til alle saman!

[Aase R Sæther - Gloppen]

Eg er nesten freista til å sitere mi salige mormor som var noko av det mest påståelege eg har kjent. Ho ga ALDRI opp ein diskusjon, og når alle andre argument hadde falle, avslutta ho med "Ja, eg har no MI tru". Men eg skal ikkje gjere det ;-)

[Mari Ågedal]

En av mine formødre er ført inn i kirkeboken ved dåpen som guttebarnet Hendrich, mens hun egentlig var en pike og het Hendricha. Jeg antar at det var en tunghørt prest som kanskje ikke var vant med navnet. Det kan jo være en så enkel forklaring her også. Presten hørte muligens feil på Synnøve, skrev Synver og trodde det var en gutt.

[Harald L. Bakke]

42 minutter siden, Mari Ågedal skrev:

En av mine formødre er ført inn i kirkeboken ved dåpen som guttebarnet Hendrich, mens hun egentlig var en pike og het Hendricha. Jeg antar at det var en tunghørt prest som kanskje ikke var vant med navnet. Det kan jo være en så enkel forklaring her også. Presten hørte muligens feil på Synnøve, skrev Synver og trodde det var en gutt.

 

Ja det er kansje ei mulighet, men det som gjer at eg meinar det mest sannsynleg var ein gut  er at i dette tilfelle har dåpsbarnet, slik skikken var for gutebarn,3 mannlege fadrar og to kvinnelege.

I tilfelle dåpsbarnet hadde vore ei jente hadde det vore 3 kvinnelege og 2 mannlege fadrar. Difor trur eg det er ein gut og at den presten som føretok jordfestelsen misstolka namnet og trudde det var ei jente.

Endret Mai 18, 2017 av Harald L. Bakke

[Arne Langås]

Tilhører dette området Nordfjord sorenskriveri? Statsarkivet i Bergen har "dødfallsmeldingar frå lensmann og prest", de eldste for perioden 1800-23, http://arkivportalen.no/side/arkiv/detaljer?arkivId=no-a1450-07000000016507. Kanskje kan dødsfallsmelding fra lensmannen gi et mer eksakt svar?

 

Mvh Arne

[Harald L. Bakke]

Takk for tipset, Arne!