Hans Gyth Vefsn feile foreldre på Lokalhistoriewiki og på diverse sider på internett

[Lars Østensen]

1 minutt siden, Knut Skorpen skrev:

Nei, det er lesing og tolking av originalkjelder. Dei er som nemnt noko motstridende. Skøyte eller skiftedokument som viser korleis skreddaren fekk hand om Rynes, har et ikkje sett.

Jeg har tygget litt mere på disse kildene angående eierskapet til disse 1/2 + 1/2 vågene i Rynes, se # 21. For meg ser det ut som den siste halve vågen er kommet fra sl: Peder Jacobsens arvinger i tidsrommet 1679/80.

[Knut Skorpen]

Eg ser at Rossteneste og Odelsskatt anno 1679 er motstridende. Egtrur opplysninga om ei halv våg bondeodel i odelskatten er rett. Derimot trur eg det er feil at Falk-arvingane åtte noko i Rynes så seint. Ergo trur eg AJG overtok frå Falk først, og frå ein bonde i 1679/80.

 

[Lars Østensen]

22 minutter siden, Knut Skorpen skrev:

Eg ser at Rossteneste og Odelsskatt anno 1679 er motstridende. Egtrur opplysninga om ei halv våg bondeodel i odelskatten er rett. Derimot trur eg det er feil at Falk-arvingane åtte noko i Rynes så seint. Ergo trur eg AJG overtok frå Falk først, og frå ein bonde i 1679/80.

 

Det kan tenkes, men vanskelig å avgjøre uten andre kilder enn disse regnskapene.

 

Hvem står oppført som eiere i landkommisjonens matrikkel 1661?

(Er det noen som har en digitalisert utgave av denne lett tilgjengelig så er jeg interessert i en kopi. Blir en smule handikappet når kilder mangler på DA eller hos nb.no).....

Endret Juli 10, 2019 av Lars Østensen

[Knut Skorpen]

Landkommisjonens jordebok 1661: Ryenes 1 w / Johanness 1/2 w / Greguuss 1/2 w / Anna sal. Peter Jacobsens eier 1/2 w., och Joen Breeland 1/2 w., huer bygger sit

Endret Juli 11, 2019 av Knut Skorpen

[Knut Skorpen]

Det kan vere ein samanheng mellom den vanhiemmel som Aleksander J. Gyth nemner i skøytet frå 1701 og dei motstridande opplysningane på 1670-talet. Dersom Aleksander har overtatt Rynes frå eit dødsbu, vart det kanskje ikkje skrive ut skøyte.

[Knut Skorpen]

Eg har sett meir på originalkjeldene i innlegg #21. I 1679 er det som nemnt motstridande opplysningar - personane i jordeboka for odelsskatten stemmer ikkje med personane som stod for innbetalingane av odelsskatten. Men det er vel han som faktisk betalte som i samtida må ha vore rekna som eigar?

 

Ifølgje leiglendingsskatten 1678 var Gregus og Johannes eigarar av kvar si halve våg i Rynes. Men eigarskapen hadde ikkje direkte betydning for  nivået på leiglendingsskatten, så vi treng ikkje leggje avgjerande vekt på kven som er oppførte som eigarar.

 

Teoretisk kan opplysninga frå 1678 gi eit hint om at Johannes har hatt til hensikt å kjøpe tilbake sin part på odel. Men no er vi over på spekulasjonar, og vi har vel ikkje kjelder som kan stadfeste at Johannes har gjort slike framstøt.

 

 

[Lars Østensen]

2 timer siden, Knut Skorpen skrev:

Det kan vere ein samanheng mellom den vanhiemmel som Aleksander J. Gyth nemner i skøytet frå 1701 og dei motstridande opplysningane på 1670-talet. Dersom Aleksander har overtatt Rynes frå eit dødsbu, vart det kanskje ikkje skrive ut skøyte.

 

Du kan være helt sikker på at uansett hvordan han fikk tilgang til Rynes så ble det utstedt skjøte og at handelen ble tinglyst.

[Lars Østensen]

1 time siden, Knut Skorpen skrev:

Eg har sett meir på originalkjeldene i innlegg #21. I 1679 er det som nemnt motstridande opplysningar - personane i jordeboka for odelsskatten stemmer ikkje med personane som stod for innbetalingane av odelsskatten. Men det er vel han som faktisk betalte som i samtida må ha vore rekna som eigar?

 

Det spørs om noe av dette kan være pantegods.

[Lars Østensen]

3 timer siden, Knut Skorpen skrev:

Landkommisjonens jordebok 1661: Ryenes 1 w / Johanness 1/2 w / Greguuss 1/2 w / Anna sal. Peter Jacobsens eier 1/2 w., och Joen Breeland 1/2 w., huer bygger sit

1/2 våg * 4 = 2 våg, så disse tallene går ikke opp med den faktiske størrelsen på gården.

 

Fra matrikkel 1647:

 

[Knut Skorpen]

19 minutter siden, Lars Østensen skrev:

tallene går ikke opp

Orsak, eg har forvirra deg med sitatet frå landkommisjonen 1661.

BRUKARAR: "Johanness 1/2 w / Greguuss 1/2 w"  

EIGARAR "Anna sal. Peter Jacobsens eier 1/2 w., och Joen Breeland 1/2 w" 

 

Så det går opp med ei våg på alle måtar. 

 

Endret Juli 11, 2019 av Knut Skorpen

[Knut Skorpen]

De lit vel ikkje på siteringa mi lenger,. så eg legg ved ein kopi frå 1661-jordeboka til landkommisjonen:

[Lars Østensen]

14 minutter siden, Knut Skorpen skrev:

Orsak, eg har forvirra deg med sitatet frå landkommisjonen 1661.

BRUKARAR: "Johanness 1/2 w / Greguuss 1/2 w"  

EIGARAR "Anna sal. Peter Jacobsens eier 1/2 w., och Joen Breeland 1/2 w" 

 

Så det går opp med ei våg på alle måtar. 

 

Glimrende! Men, da er vi over på en ny problemstilling for da eier ikke brukerne noen ting i Rynes. De egentlige eierne er da Falchene med 1/2 våg og Jon på Breiland med 1/2 våg. Fra 1647 ser det ut som om Johannes sin 1/2 våg har gått over til Jon på Breiland i 1661.

 

Hvilken rekkefølge transaksjonene når det gjelder overføringen til AJG har skjedd er usikkert, men tydeligvis har de 2 partene blitt solgt i 2 omganger til han og sannsynligvis fra de som satt med eierskapet i 1661 eller deres arvinger.

Endret Juli 11, 2019 av Lars Østensen

[Lars Østensen]

24 minutter siden, Knut Skorpen skrev:

De lit vel ikkje på siteringa mi lenger,. så eg legg ved ein kopi frå 1661-jordeboka til landkommisjonen:

Jo, absolutt, men originalkilder er uansett best. Levner ingen tvil om hva som fremgår av kilden.

 

I mitt hode skal Johannes og Gregus ut av historien om eierskapet til disse partene. Regnskapene på 1670-tallet lyver når det fremgår at besitterne eier partene. Johannes og Gregus er rene leilendinger så langt jeg klarer å skjønne eierskapet ut fra de kilder som er fremlagt.

Endret Juli 11, 2019 av Lars Østensen

[Knut Skorpen]

I 1613 var odelseigarane på Rynes "Gregus Breland og Jon Rynes", har Kjell Jacobsen notert. Det ser altså ut til at folk eller i alle fall namn vandra mellom Breland og Rynes. Kjell har også funne ut at Gregus og Johannes, som var på Rynes i 1661, begge het Jonson til etternamn. Dei kan altså vere søner til Jon på Breiland, og er dei ikkje søner, er det grunn til å tru at dei høyrde til odelsslekta.

 

I farta finn eg ikkje kjelda for etternamna til Gregus og Johannes før 1661.

Men odelsmanntalet frå 1668 har etternamna Joensen på begge: https://www.digitalarkivet.no/search/62/100536?fornavn=&etternavn=&gard=rynes&kjonn=&stilling_stand=&rolle=

Endret Juli 11, 2019 av Knut Skorpen

[Knut Skorpen]

For meg verkar det som reglane om odelsskatt har vore praktisert variererande, men prinsippet var at odelbønder ikkje skulle betale odelsskatt av jord dei brukte sjølv: https://lokalhistoriewiki.no/wiki/Leksikon:Odelsskatt

 

Når odelsskattelistene frå 1670-åra viser at det berre vart betalt odelsskatt av 1/2 våg jord, er det fordi den andre 1/2 våg var i bondeeige. Noko odelsmanntalet frå 1679 stadfestar.

 

 

[Lars Østensen]

2 minutter siden, Knut Skorpen skrev:

I 1613 var odelseigarane på Rynes "Gregus Breland og Jon Rynes", har Kjell Jacobsen notert. Det ser altså ut til at folk eller i alle fall namn vandra mellom Breland og Rynes. Kjell har også funne ut at Gregus og Johannes, som var på Rynes i 1661, begge het Jonson til etternamn. Dei kan altså vere søner til Jon på Breiland, og er dei ikkje søner, er det grunn til å tru at dei høyrde til odelsslekta.

Ja, de kan være odelsfolkene, men eierne var de ikke med mindre man kan tolke at de hadde pantsatt sine parter til Falchene og Jon på Breiland, hvilket selvfølgelig er fullt mulig. I så fall har de trolig ikke klart å løse ut pantet slik at partene er blitt solgt videre, og ingen av odelsfolkene ser ut til i ettertid å ta tilbake disse partene på odel. Har dere trålet tingboka med tanke på om noen har lyst odelsrett til disse partene på et senere tidspunkt?

[Lars Østensen]

8 timer siden, Knut Skorpen skrev:

I farta finn eg ikkje kjelda for etternamna til Gregus og Johannes før 1661.

Men odelsmanntalet frå 1668 har etternamna Joensen på begge: https://www.digitalarkivet.no/search/62/100536?fornavn=&etternavn=&gard=rynes&kjonn=&stilling_stand=&rolle=

For ordens skyld så fremgår farsnavnet på disse 2 i leidangen 1668, og det er korrekt at begge har farsnavn Jon.

 

Og når det gjelder odelsskatten 1668 fremgår følgende:

 

 

Jon Breiland med sine medarvinger er oppført som eier i odelskatten både i 1670, 1672 og 1673

 

Jon på Breiland kan teoretisk sett være far til Gregus på Rynes, men ikke Johannes. Jmf. manntall 1665/66 er Jon på Breiland 72 år gammel, mens Gregus og Johannes på Rynes er hhv. 39 og 56 år gamle.

 

Jeg kan jo ikke med min beste vilje se at dette fremstår som direkte troverdig, og historien om eierforholdene slik det fremgår av Alstahaug Kanikgjeld stemmer i hvert fall ikke om vi skal tro disse skattelistene.

Endret Juli 11, 2019 av Lars Østensen

[Knut Skorpen]

Lars har nok rett i at Jon på Breiland neppe er far til desse Jonssønene, sjølv om det må vere slektssamband mellom Rynesfolket og Breilandsfolket. Det var jo ein Jon på Rynes tidlegare på 1600-talet, han er ein betre kandidat. Men den kan vi godt la ligge. Det er meir interessant å finne ut meir om korfor odelsslekta gav opp Rynesgarden og selde han til Falk og Gyth. Og der trur eg det som er skrive om pant er eit godt spor å følgje.

[Lars Østensen]

Det spørs jo hvem som inngår i potten av eiere siden Jon med sine medarvinger er oppført i odelskatten som eier. Teoretisk sett kan jo de 2 brukerne på Rynes være medarvinger. Uten flere kilder klarer i hvert fall ikke jeg å finne en plausibel slektssammenheng. Skulle det nå finnes kilder der noen lyser sin odelsrett vet man vesentlig mer om eierforholdene og slektssammenhengen.