[#74823] Johan Kåsa - Kven var han?

[Gjest Gunnar Sigdestad]

Åse, du har ikkje kommentert forslaget mitt i (318)...

[Gjest Åse Emilie Øy]

Tenkte kanskje at det kunne vere andre her som kjende dei. Det var vel det greiaste om nokon dei kjende snakka med dei om det. Kanskje det er eit historielag på staden der dei bur, som kunne ta kontakt? Det ville dei oppleve som meir naturleg, eg er redd for å vere for påtrengande.

[Gjest Åse Emilie Øy]

Til Gro BeritDet var den kommentaren Johan hadde etter at han hadde fortalt om søster si som var raudhåra. Han sa nok eld når han snakka om elden, men likevel trur eg han sa: 'Også så illande raudt!!' Og det trur eg vi også seier her. Sjølv om eg seier illraudt, så tenkjer eg på eld. Det er vel ei anna form av elden - trur eg nå helst.

[Gjest Asbjørn Værnes]

Kirkevergen kan vel kanskje bekrefte en gang for alle om Johans Vik har noe med dette å gjøre. Dessverre er ikke Øyfjell registrert i DIS gravminnesøk.Han levde ihvertfall i 1954 Lenke

[Gjest Åse Emilie Øy]

Mamma sa alltid at Johan var ein luring, der han sat i kubbestolen i daglegstova. 1800-tals svartkledd - svart jakke, bukse og hatt. Hatten likna vel helst på ein rallarhatt. Denne drog han gjerne ned i andletet, liksom han ikkje heilt ville vise kven han var.

[Gjest Gro Berit Sternang]

Kan nesten tyde på det , at han har vore litt av ein luring.Raudt/rødt: Når eg tenkjer etter, så trur eg at eg ville sei: illende rødt (ill'nde).Eg har sendt mail til Arne T., så han kjem nok innom etter kvart. Eg tvilar vel på at det kan vera denne Johans i Øyfjell.

[Gjest Åse Emilie Øy]

Når Johans i Øyfjell har vore ute på banen så seint som i 1954, så burde nokon kjenne til han der oppe.

[Gjest Gro Berit Sternang]

Gløymde å ta med at vi brukar og bare illrødt.

[Gjest Åse Emilie Øy]

Nå kom eg på ei god historie etter Johan.Det var under krigen, og han og Ingeborg Monen (tidlegare nemnt, f. 1881) sat og tala saman. Ingeborg var absolutt ikkje nazist. 'Hitler skulle hengast opp i eit fly etter stellet', sa ho. 'Ein skulle tru det var fanden sjøl.''Det æ broer hønums', sa Johan.

[Gjest Gro Berit Sternang]

Det æ bror honoms.(uttala hånoms)

[Gjest Åse Emilie Øy]

Til Gro BeritDu ser han har heilt gjennomført ø, u og i. Desse tre bokstavane går igjen. Når han skal velje måte å uttale ordet på, så nyttar han den varianten som inneheld desse bokstavane.

[Gjest Gro Berit Sternang]

Hønum: kan ikkje sei eg kjenner til den varianten

[Gjest Åse Emilie Øy]

Til Gro BeritOver var det eit framlegg på Johan. Her heitte han Johan Olsen Rønning og kameraten på linja over heitte Asmund Gundersen, begge fødde i Gudbrandsdalen. Dei var jernbanearbeidarar på Folketelling 1900. Dei var vel like vanskelege å finne som vår Johan! Når eg ikkje fann ut av denne Johan - så prøvde eg Asmund - men desse her måtte vel ha skifta identitet. Har du kommentar til det?

[Gjest Tarjei Førstøyl]

Kandidaten frå Øyfjell er ikkje den same som Johan Kåsa. Johans Vik budde i Øyfjell heile sitt liv, og døydde ugift. Eg hev ikkje dødsåret hans, men det kan vel ha vore rundt 1960.Hev fylgt med litt på denne debatten av og til, men diverre hev eg nok ikkje fengje med meg alt som hev kome fram. Sjølv hev eg framleis likevel tru på at Johan kan vera fødd i Skafså. At foreldri hev vore dissentarar hev eg derimot mindre tru på. Det var fyrst utpå 1890-talet at folk tok til å melde seg ut or statskyrkja i området her. Då hev eg meir tru på at dåpen hans, av ein eller annan grunn, er utegløymd i kyrkjeboki. Det var vanleg at folk frå Bandakslidområdet drog over fjorden og døypte ungane sine i Lårdalskyrkja, sjølv om dei eigentleg tilhøyrde Skafså sokn, og Mo prestegjeld. Ein kunne kanskje tenkje seg at Johan er døypt i Lårdal, og at dåpen ved manglande kommunikasjon ikkje er innførd i nokon av kyrkjebøkane, anten i Lårdal eller i Skafså, der han eigentleg høyrde heime. Dette vert likevel berre spekulasjonar.Hev det vore undersøkt noko omkring konfirmasjonen av Johan? Kyrkjebøkene for Skafså frå 1890-talet ligg vel framleis på prestekontoret i Tokke, vil eg tru. Kva med å rette ein førespurnad dit, om der er konfirmert nokon Johan i andre halvdel av 1890-åri. Det er elles rart at Johan ikkje er å finne i 1891. Me hev 1891-teljing på digitalarkivet for Mo, Lårdal og Vinje, men vegen frå Bandakslid over grensa til Fyresdal og Kviteseid er heller ikkje så lang, og ein kan ikkje sjå burt frå at familien hev flytt på seg noko, og hev havt tilhald i ei av grannebygdene nett då.

[Gjest Åse Emilie Øy]

Til TarjeiDet var greit å få stadfesta at Johans ikkje er vår Johan. Takk for det!Men til det andre du har nemnt: Er det greit at vi ikkje finn vår Johan døypt eller konfirmert i kyrkjebøkene i heile Telemark og at han ikkje er med på Folketelling 1891 eller Folketelling 1900? Han kan like gjerne vere fødd og oppvaksen i Skafså som han har sagt?

[Gjest Tarjei Førstøyl]

Eg skal ikkje påstå anten det eine eller det andre, men dersom det ikkje alt er gjort, ville eg undersøkt om der finst konfirmert noko høveleg Johan i Skafså i andre halvdel av 1890-åri. Kyrkjebøkane for Skafså, som er tilgjengelege her på digitalarkivet, gjeng berre fram til 1890. Dåpen kan vera utegløymd i kyrkjeboki ved ein glipp.

[Gjest Åse Emilie Øy]

Han er ikkje konfirmert der. Det er Arne Torfinn Aabø som har sjekka. Han har også sjekka nokre skuleprotokollar i nærmiljøet.Vi har vel meint at han skulle ha vore med på Folketelling 1891. Eg har difor hatt ein teori om at han har vakse opp utanfor teljingsområdet og først har flytta til Kåsa i Skafså etter 1891. Kva meiner du om det?

[Gjest Tarjei Førstøyl]

Då kan det ikkje ha vore lange tidi han var i Skafså, dersom han ikkje er fødd der, ikkje er der i 1891, ikkje er konfirmert der, og heller ikkje er der i 1900.

[Gjest Åse Emilie Øy]

Nei, du kan så seie! Det som er saka er at han kom hit til Åmli i 1909. Og her er han med på Folketelling 1910. Etter det han sa sjølv, så kom han til Treungen nokre år før. Vi har solide informantar på at tida i Treungen er rett.Når Johan vart spurd om kvar han var ifrå, så svara han Skafså. Og når Johan vart spurd om fødestad, så svara han Skafså.Når han ikkje er på Folketelling for 1900 for heile landet, så synest eg ikkje dette er noko rart. Johan gjorde ikkje noko vesen av seg, så han kan lett ha blitt gløymt bort.Men når han ikkje er med på Folketelling for 1891, så meiner eg vel helst at det er noko som ikkje stemmer her. Og når vi samtidig ikkje kan finne han døypt eller konfirmert i heile Telemark i dei protokollane som ligg på digitalarkivet, så gjer det ikkje saka betre. Og Arne T. har som over nemnt sjekka konfirmantar i Skafså etter 1890 og nokre skuleprotokollar der i området.Det vi kan dokumentere, er at han var her på Folketelling 1910. Men vi kan ikkje finne han dokumentert lenger tilbake.Har han vore i Skafså før han kom hit, så burde vel dette kunne dokumenterast på eitt eller anna vis?Eg blir noko frustrert. Er det han som opererer med falsk identitet, eller er det vi som er amatørar som slektsforskarar? Det siste er nok rett - men ..

[Gjest Gro Berit Sternang]

Det var bra Tarjei kom innom og avkrefta at det er Johans Vik.Men kven er denne 'Johan Olavson Kosi frå Skotfoss', nemnd i innlegg 36.? Her er ikkje kyrkjeboka innlevera ser det ut til, så vi får ikkje sjekka kva som står der. Kanskje det går ann å ringe kyrkjekontoret og spørja kva som finst av info der, eller sende mail.Har fått tilbakemelding frå Arne at han er utan internett fortida. Vi høyrer nok frå han når det er iorden att.

[Gjest Åse Emilie Øy]

Hei Gro BeritDet var noko eg begynte på i går. Det var denne Johan Olsen Rønning, f. 1881, i innlegg 257. Når vi skulle prøve å sjekke han ut, så var han uråd å finne. Då prøvde eg på personen på lina over han, Asmund Gundersen. Han var like vanskeleg. Det er ikkje personane direkte eg er opptatt av her, men det er prinsippet.Når det gjeld vår Johan, så får vi inntrykk av at når vi ikkje kan finne han i kyrkjebøker og folketeljingar, så er han bortkomen. Då set vi dokumenta først, og meiner at dei personane som ikkje er med her, dei finnast ikkje.Men kva skal vi då seie når vi kjem til personar som Johan Olsen Rønning og kameraten? Var det også to personar som levde under falsk identitet?Å seie at dei har falsk identitet, det kan vere ein lett utveg når vi ikkje finn ut av det. Eg trur nok at det er viktig at vi heile tida er opne for alle nye innfallsvinklar. Dette er i alle tilfelle ei sak som ingen veit korleis heng saman.

[Gjest Gro Berit Sternang]

Hei igjen Åse EmilieJohan er så langt ei gåte. Men han må ha vore i området over ei lengre tid.Når det gjeld desse to frå Gudbrandsdalen, eg reknar med du då meinar 1910 tellinga. Det kan vera så mange årsakar til at dei er vanskeleg å finne: dei kan vera døde, dei kan ha falle ut av tellinga, navna kan vera skrivne med bare forbokstaver, feilskrivne osv. osv.

[Gjest Åse Emilie Øy]

Dette er vel Signe Emilsdatter, f. 05.02.1905.Lenke

[Gjest Åse Emilie Øy]

Dette er vel Kristine Nilsdtr., f. 31.07.1881. LenkeMen kvar er mannen hennar?

[Gjest Åse Emilie Øy]

Det kan stemme at det er rette Signe Emilsdtr., for når mor er frå Froland, så står det verket her, det er vel Frolands verk.