Ingvar Nilsen Sæle, Hitterø/Lister - skiftekort

[Arne Åsbjørn Drangeid]

Berre sånn for å vere sikker:

 

Datoen på skiftekortet til Ingvar Nilsen - er det datoen for skiftet, eller datoen for dødsfall?

 

Oppføringa nedst til venstre på kortet til Ingvar Nilsen, er det tidlegare kone? ...og følgeleg sonen over streken sonen hennar?

[Else B. Rustad]

Lenke til selve skiftet:

 

SAK, Lister sorenskriveri, H/Hc/L0030: Skifteprotokoll nr 29 med register, 1746-1748, s. 68b-69a
Brukslenke for sidevisning: https://www.digitalarkivet.no/sk20081030390078

 

Det er datoen for skiftebehandlingen som står på kortet. Skiftet er etter Nils Ingvorsen, ikke Ingvar Nilsen.
Det står på skiftekortet at Guri Gundersdatter var Nils Ingvarsens kone nr. 2, og at den første konen het Anne Larsdatter.

Endret Oktober 26, 2018 av Else B. Rustad

[Arne Åsbjørn Drangeid]

19 minutes ago, Else B. Rustad said:

Skiftet er etter Nils Ingvorsen, ikke Ingvar Nilsen.

Joda, er berre eg som er litt ufokusert. Ingvar Nilsen er far til Nils...driv og rotar litt etter han òg. 🙂 

 

Skifteprotokollane skjønar eg ikkje heilt korleis de greier lese (!) ...eg slit verkeleg med desse gotiske krumelurekråketæra, og eg er norsklærar og alt 😛

 

Står det nokon stad kor gammal Nils var? Det er eit keisamt hol akkurat i dei aktuelle åra i dødsoppføringar i kyrkjebøkene for Hidra. 😕  Nokon har plasset han til ca1688. Korleis dei har fått til det, veit ikkje eg...

 

 

Endret Oktober 26, 2018 av Arne Åsbjørn Drangeid

[Else B. Rustad]

I innledningen til skiftet står det:

...afdøde Nils Jngvorsen Sæle som for 1 1/2 aar siiden ved døden er afgangen...

[Arne Åsbjørn Drangeid]

On 10/27/2018 at 10:04 AM, Else B. Rustad said:

I innledningen til skiftet står det:

...afdøde Nils Jngvorsen Sæle som for 1 1/2 aar siiden ved døden er afgangen...

 

Ok, ...blir vel ein gong på seinhausten 1744 då.

 

Det ligg diverre framleis i eit hol over oppføring av døde i Hidra sogn, mellom 1743 og 1750... 😕

 

Her er rett nok ei kronologisk liste over dei aktuelle åra, men eg evnar ikkje å finne nokre oppføringar over døde her...

Endret Oktober 28, 2018 av Arne Åsbjørn Drangeid

[Nils Aksel Horvei]

49 minutter siden, Arne Åsbjørn Drangeid skrev:

Her er rett nok ei kronologisk liste over dei aktuelle åra, men eg evnar ikkje å finne nokre oppføring over døde her...

Joda, det er enkelte steder det står "Kastet Jord paa", men ikke mange

F.eks. 5te Febr 1744 Jon Torcheldsens Kone paa Stranden

https://www.digitalarkivet.no/kb20070625630039

Endret Oktober 28, 2018 av Nils Aksel Horvei

[Arne Åsbjørn Drangeid]

1 hour ago, Nils Aksel Horvei said:

Joda, det er enkelte steder det står "Kastet Jord paa", men ikke mange

F.eks. 5te Febr 1744 Jon Torcheldsens Kone paa Stranden

https://www.digitalarkivet.no/kb20070625630039

Falkeblikk du... 🙂

 

...men viss presten ikkje ein gong gadd bry seg med å føre alder på den døde, har det eigentleg ikkje så stor interesse i dette tilfellet. Kan vere mennene får sine tilmålte år oppgitt i kyrkjeboka (?) Får leite vidare eg då, og sjå om presten har kasta jord på "min" Nils Ingvardsen her ein eller annan stad... 🙂 

[Arne Åsbjørn Drangeid]

1 hour ago, Arne Åsbjørn Drangeid said:

Får leite vidare eg då, og sjå om presten har kasta jord på "min" Nils Ingvardsen her ein eller annan stad... 🙂 

 

Finn han ikkje, verken i 1744 eller 1745, men ingen av dei andre døde har heller fått påført alder, så då får det berre vere... 

[Jan H. Trelsgård]

I bind 1 av bygdeboka for Hidra herred skrev jeg at Nils Ingvardsen ble født 1688. Aldersangivelsen er basert på opplysninger fra en militærrulle 1718 da han oppgis å være 30 år gammel. 

[Jan H. Trelsgård]

På ‎28‎.‎10‎.‎2018 den 20.28, Arne Åsbjørn Drangeid skrev:

Falkeblikk du... 🙂

 

...men viss presten ikkje ein gong gadd bry seg med å føre alder på den døde, har det eigentleg ikkje så stor interesse i dette tilfellet. Kan vere mennene får sine tilmålte år oppgitt i kyrkjeboka (?) Får leite vidare eg då, og sjå om presten har kasta jord på "min" Nils Ingvardsen her ein eller annan stad... 🙂 

 

Presten deltok sjelden i selve gravferden. Han foretok jordfestingen, men det kunne skje lenge etter begravelsen.  Reidar Bolling skriver om dette i boka "Kyrkjeliv i Christianssands Stift i attande hundreåret" (1947). Se f. eks. s. 173: https://www.nb.no/items/98a8ecca556ed77d615c5f1548c6b4e7?page=173

[Arne Åsbjørn Drangeid]

16 hours ago, Jan H. Trelsgård said:

Presten deltok sjelden i selve gravferden.

 

...måtte punge ut då, ja!

 

Vel, dei kunne iallfall teke seg umaka med å føre opp dei tilmålte åra på jorda for forne sjelar, når dei skribla ned kven som hadde blitt kasta jord på... 😕

[Ivar S. Ertesvåg]

10 timer siden, Arne Åsbjørn Drangeid skrev:

 

...måtte punge ut då, ja!

 

No er du vel fordomsfull...

 

På landet skulle jordfesting vere gratis.

Ikkje rettare eg hugsar, er dette den einaste regelen i Kristian Vs lov som føreskriv tap av embetet som reaksjon mot

prestar som bryt regelen.

 

[Arne Åsbjørn Drangeid]

1 hour ago, Ivar S. Ertesvåg said:

På landet skulle jordfesting vere gratis.

 

Jo, men ville ein at presten skulle seie nokre trøystande ord over den døde, måtte ein på landet betale fire mark. Mange prestar opererte visst med eigne takstar.

Ein kunne sikkert betale litt meir rundhanda, viss ein ønskte at likpreika skulle vere litt forseggjord. I byane var det ingen fast takst, og heller ikkje lov å kome med noko krav, men likpreika vart vel halden etter kor rundhanda betaling presten fekk...

 

Ille kunne det nok vere viss landsens folk var så uheldige å setje livet til i ein by. Eg har ein tipp-oldefar frå Hitterø, som åtte ei jaktskute, ilag med ein annan kar, som gjekk i kystfrakt. Han var så uheldig å drukne i Drammenselva, så seint som i 1864. I kyrkjeboka i Drammen er han oppført som "Fattiglig". Skuta vart så sett i pant, for å kunne dekke utgiftene til gravferda.

 

Eg trur ikkje dei hadde måtta pantsetje skuta om han hadde døydd heime på Hidra...

[Arne Åsbjørn Drangeid]

3 hours ago, Ivar S. Ertesvåg said:

No er du vel fordomsfull...

 

1 hour ago, Arne Åsbjørn Drangeid said:

Skuta vart så sett i pant, for å kunne dekke utgiftene til gravferda.

Den avlidne var oldebarn til Ingvar Nilsen over...

 

Det var vel sikkert i boka di, "Bygdebok for Hidra Herred" eg plukka opp den detaljen... 😉

 

Eg var for ei tid sidan i kontakt med Drammens Tidende, for å høyre om dei kanskje har tilgjengeleg arkiv over avisa Tiden (Seinare DT), som kom ut allereie i 1832, for å sjå om det var skrive noko om denne "Ulykksalige hendelsen" (jf. kyrkjeboka). Fekk eit høfleg svar, der eg blei beden om å kontakte ein av journalistane. Høryrde ikkje noko meir 😕

 

...kan vere ein kan finne noko på mikrofilm i riksarkivet (?)

[Arne Åsbjørn Drangeid]

On 11/3/2018 at 7:09 AM, Jan H. Trelsgård said:

Aldersangivelsen er basert på opplysninger fra en militærrulle 1718 da han oppgis å være 30 år gammel. 

 

Er denne "rullen" å finne på Digitalarkivet? Du har ikkje ei lenkje vel? 😊

[Ivar S. Ertesvåg]

1 time siden, Arne Åsbjørn Drangeid skrev:

 

Jo, men ville ein at presten skulle seie nokre trøystande ord over den døde, måtte ein på landet betale fire mark. Mange prestar opererte visst med eigne takstar.

Ein kunne sikkert betale litt meir rundhanda, viss ein ønskte at likpreika skulle vere litt forseggjord. I byane var det ingen fast takst, og heller ikkje lov å kome med noko krav, men likpreika vart vel halden etter kor rundhanda betaling presten fekk...

 

Ille kunne det nok vere viss landsens folk var så uheldige å setje livet til i ein by. Eg har ein tipp-oldefar frå Hitterø, som åtte ei jaktskute, ilag med ein annan kar, som gjekk i kystfrakt. Han var så uheldig å drukne i Drammenselva, så seint som i 1864. I kyrkjeboka i Drammen er han oppført som "Fattiglig". Skuta vart så sett i pant, for å kunne dekke utgiftene til gravferda.

 

Eg trur ikkje dei hadde måtta pantsetje skuta om han hadde døydd heime på Hidra...

 

Her blandar du vel saman "nokre trøystande ord over den døde" og (lik)preike frå preikestolen. Det var ikkje det same då heller.

Det var fast takst for likpreike i kyrkja for bonden og kona (4 mark), for barn/unge skulle det vere mindre.

Men ville du ha presten heim for å halde båreandakt, måtte du punge ut.

 

Dette emnet er om eit dødsfall i 1746.

Historia om tipp-oldefaren er 120 år seinare, og Kristian Vs lov var avløyst på dei fleste samfunnsområda.

Det kan vere fleire som skulle ha dekt kostnader. Det var ikkje presten som tok vare på liket, heldt kiste, spadde grava opp og igjen, osv.

Klokkar/kyrkjetenar skulle (til vanleg) også ha litt å leve av.

Når tippen var så uheldig å døy heimafrå, måtte nokon gjere det slekt og grannar elles gjorde.

At han vart rekna som fattiglik, fortel truleg først og fremst at bykassa dekte ein del slike utgifter i tillegg til at han fekk gratis gravplass.

 

 

11 minutter siden, Arne Åsbjørn Drangeid skrev:

Det var vel sikkert i boka di, "Bygdebok for Hidra Herred" eg plukka opp den detaljen... 😉

 

 

Dette ser ut som eit svar til meg - men eg har ikkje skrive noko bygdebok (for Hidra eller andre stadar).

 

 

Endret November 4, 2018 av Ivar S. Ertesvåg

[Arne Åsbjørn Drangeid]

7 minutes ago, Ivar S. Ertesvåg said:

Dette ser ut som eit svar til meg - men eg har ikkje skrive noko bygdebok (for Hidra eller andre stadar).

 

Ser litt skeivt mellom postingane her, "sorry" 🙄

 

Skulle vere til Jan H. Trelsgård:

 

On 11/3/2018 at 7:09 AM, Jan H. Trelsgård said:

I bind 1 av bygdeboka for Hidra herred skrev jeg at Nils Ingvardsen ble født 1688. Aldersangivelsen er basert på opplysninger fra en militærrulle 1718 da han oppgis å være 30 år gammel. 

 

Er denne "rullen" å finne på Digitalarkivet? Du har ikkje ei lenkje vel? ☺️

[Jan H. Trelsgård]

2 timer siden, Arne Åsbjørn Drangeid skrev:

Er denne "rullen" å finne på Digitalarkivet? Du har ikkje ei lenkje vel? ☺️

 

Nei. Jeg har selv avfotografert dette materialet ved Statsarkivet i Kristiansand.

[Arne Åsbjørn Drangeid]

4 hours ago, Jan H. Trelsgård said:

 

Nei. Jeg har selv avfotografert dette materialet ved Statsarkivet i Kristiansand.

 

Vel, ikkje så farleg det. Eg har iallfall fått svar på det kor "1688" kom frå... 🙂

[Arne Åsbjørn Drangeid]

On 11/3/2018 at 7:09 AM, Jan H. Trelsgård said:

Nils Ingvardsen

 

No som eg på ein måte har ein hidra-ekspert i tale her, kan du kanskje gje meg eit svar til (?) ...burde kanskje starte ein ny tråd, men det gjeld for så  vidt relasjonane til Nils Ingvardsen iallfall 😊

 

Far til Nils Ingvardsen, Ingvard Nilsen, er sagt å kome frå garden Store Håland. Eg kika etter "Store Håland" i Fogde-mantalet for 1664, under Hitterø.

 

Heilt nedst til venstre står ein gard "Halland". På høgresida står "Lille Haaland". Er det "Halland" som er "Store Håland"?

 

Uansett! Her står oppført ei oppsitjar "Nils" 54 år, og ein bondeson Nils N(ilsen?) 18 år.

 

Kan denne Nils Nilsen på 18 vere bror til Ingvar Nilsen, som er far til Nils Ingvardsen? ...og følgjeleg at Nils 54 år er farfaren?

Endret November 4, 2018 av Arne Åsbjørn Drangeid

[Jan H. Trelsgård]

19 timer siden, Arne Åsbjørn Drangeid skrev:

 

Far til Nils Ingvardsen, Ingvard Nilsen, er sagt å kome frå garden Store Håland. Eg kika etter "Store Håland" i Fogde-mantalet for 1664, under Hitterø.

 

Heilt nedst til venstre står ein gard "Halland". På høgresida står "Lille Haaland". Er det "Halland" som er "Store Håland"?

 

Uansett! Her står oppført ei oppsitjar "Nils" 54 år, og ein bondeson Nils N(ilsen?) 18 år.

 

Kan denne Nils Nilsen på 18 vere bror til Ingvar Nilsen, som er far til Nils Ingvardsen? ...og følgjeleg at Nils 54 år er farfaren?

 

Ja, det er i hvert fall faren. Det ble holdt skifte etter Nils Kristoffersen store Håland 17.4.1684. Han var gift m. Anne Ingvardsdatter. De etterlot seg en sønn og fire døtre, men det er bare døtrene Birgitte og Gitlaug (Giedlu) som navngis: https://www.digitalarkivet.no/sk20081029330128

 

I manntallet 1664 som du refererer til finner du en Nils på Gumpefjell (Gompefield) som tilsynelatende har en sønn ved navn Ingvard (12 år gammel). Denne Ingvard må imidlertid ha vært sønn til naboen Brynild (Brøneld) Gumpefjell. En Ingvard Brynildsen var i alle fall oppsitter på Gumpefjell fra 1680-tallet.

[Arne Åsbjørn Drangeid]

2 hours ago, Jan H. Trelsgård said:

Ja, det er i hvert fall faren.

 

Veit ikkje om eg følgjer deg heilt...

 

Den Nils Kristoffersen det er skifte etter på Store Håland i 1684, er Nils 54 frå mantalet i 1664? ...som var far til bondeson Nils N 18? ...som då kan vere den sonen som ikkje er namngitt i skiftet?

 

...viss ikkje Nils N 18 var død før 1684, og at sonen som ikkje var namngitt i skiftet kan ha vore ein yngre son Ingvar? (...som vel kunne vore eit naturleg namn på ein son nummer to for ein som er gift med ei Ingvardsdotter?)

 

Viss Ingvard 12 på Gumpefjell eigentleg er son til Brynild på Gumpefjell, er no iallfall ikkje han den Ingvar Nilsen Store Håland, som skal vere far til Nils Ingvardsen Sæle...

 

 

Endret November 5, 2018 av Arne Åsbjørn Drangeid

[Jan H. Trelsgård]

2 timer siden, Arne Åsbjørn Drangeid skrev:

 

Den Nils Kristoffersen det er skifte etter på Store Håland i 1684, er Nils 54 frå mantalet i 1664? ...som var far til bondeson Nils N 18? ...som då kan vere den sonen som ikkje er namngitt i skiftet?

 

I sogneprestens manntall fra 1664 står Nils omtalt med patronymikonet Nilsen: https://www.digitalarkivet.no/ft10051005180122 

Jeg har ikke funnet ham omtalt senere.

 

Det var ikke verdier i stervboet til å dekke mer enn utgiftene ved skiftet etter Nils Kristoffersen i 1684. Navnet på sønnen og to av døtrene er altså ikke nevnt. 

Ingvard (Nilsen) Håland avla eden som lagrettemann på tinget i Feda tinglag 19.9.1684: https://www.digitalarkivet.no/rg20081205620445 (fol. 26a, omtrent midt på siden).

Ingvard er oppført som oppsitter på store Håland bl.a. i oppebørselmanntallet 1701, Skoskatt 1711, Dagskatt 1719 og matrikkelutkastet 1723.

 

Ingvard Nilsen Håland satte seg i folge til Lars Rasmussen ved skjøte og kontrakt dat. 8.12.1722, tl. 25.6.1723: https://www.digitalarkivet.no/tl20080522640041

I skjøtet blir det opplyst at Ingvard overdro sin odels- og rydningsrett til 1 hud jordegods i Håland "hvilket gods i Gaarden Haaland er vorden fra første Tid af mine forfædre opryddet, og det der effter af dem og mig Mand effter Mand besiddet". Dette kan vanskelig tolkes på andre måter enn at han var sønn av Anne Ingvardsdatter og Nils Kristoffersen Håland.
Det må imidlertid bemerkes at oppsitterne på gården store Håland fra gammelt av var leilendinger, ikke selveiere. Ingvard Nilsen omtales som leilending i krigsstyrmanntallet 1712. I matrikkelutkastet fra 1723 blir oppsitterne kalt selveiere. En av de andre oppsitterne fikk skjøte på sin del av gården i 1721.

 

 

2 timer siden, Arne Åsbjørn Drangeid skrev:

 

Veit ikkje om eg følgjer deg heilt...

 

Viss Ingvard 12 på Gumpefjell eigentleg er son til Brynild på Gumpefjell, er no iallfall ikkje han den Ingvar Nilsen Store Håland, som skal vere far til Nils Ingvardsen Sæle...

 

 

Jeg henviste bare til Ingvard fra Gumpefjell siden det lett kunne argumenteres med at han var en passende kandidat til "vår" Ingvard Nilsen.

[Arne Åsbjørn Drangeid]

Mange takk for god utgreiing... 🙂

 

Eg er litt misunneleg på dei av dykk som greier lese meining ut av tettskrivne protokollar med gammalmodig dansk med gotisk handskrift. Eg slit, men det kjem kanskje etter kvart (?)

Du har vel hatt nasen i slikt sidan du var gutunge, etter det eg skjønar... 😏

 

Flott bygdebok du har laga for Hidra, forresten. Har berre lese bind 1, som vel er den som er mest aktuell for mine næraste aner, men må nok få tak i bind 2 òg... 🙂