FT1701, Nistad i Fjaler - Tyding av namn

[Torbjørn Igelkjøn]

I følgje transkripsjonen av FT1701 hadde Rasmus Nielsen stesonen Østen Rasmussen. Men er det dette som står i originalen?

 

 

Sogn og Fjordane fylke, Sunnfjord og Nordfjord, Svanø, Manntall nr. 9 (1701-1701), Protokollside, Side 18-19
Brukslenke for sidevisning: https://www.digitalarkivet.no/ft10051010280020

Endret August 4, 2019 av Torbjørn Igelkjøn

[Terje Hatvik]

Slik eg les det kan namnet til guten like gjerne vera "Østen Aamundsen". Kor vidt det gjev meining i denne samanhengen må andre enn meg vurdera.

[Ivar S. Ertesvåg]

Det er ikkje "Rasmussen", og ikkje "Aamundsen".

Eg les det nærast som "Remerss."  - med litt atterhald om at nokre bokstavar kan likne på kvarandre.

 

Elles er eg litt usikker på samanhengen.  Overskrifta er "tienestekarle og drenge", og innførsla

"Rasmus Nielss. | 30

hans Stifsøn 

Østen Remerss.(?) | 8

Egne sønner

Nielss | 3

Jens | 2"

kan rimelegvis tolkast slik at Østen er steson til tenestekaren Rasmus Nilss. og Nils og Jens er sønene hans.

 

 

 

[Torbjørn Igelkjøn]

Takk til Terje og Ivar. Då er det nok slik som eg trur, nemleg at det står "Reinerss." Eg meiner også å kunne skimte ein diffus prikk over i-en.

 

"Tenestekaren" Rasmus Nilsson er eigentleg gift med Gjertrud Jensdtr. Ho er dotter til oppsitjaren, Jens Østenson Nistad. Den skanna utgåva fortel tydeleg at Rasmus har stesonen Østen samt sønene Nils og Jens. I skiftet etter Rasmus (1728) er Nils og Jens nemnde som dei eldste sønene. Det er også nemnt ein yngre (umyndig) son som heiter Østen.

 

Namnet Reinertson gjev meining. I Fjaler Gards- og Ættesoge, bind 2, side 102 står følgjande historie under garden Sunde: "Ein nemner her ei rettssak som gjev eit bilete av tilhøva i tida. Reinert Jensson Sunde og Gjertrud Jensdtr. Nistad var 1691 stemnde for retten i Dale, på hausttinget. Dei hadde «begaaet lejermaal, og de hafde udi forbudne Leed, 3die Lige Leed sig for seet». Mor åt Gjertrud heitte Daarthe. Dei unge ville gjerne - med løyve frå øverheita - gifte seg. Men foreldra åt gjenta sette seg mot giftarmålet. Domen fall slik at båe to vart dømde til rømings til «fiskerleierne i Nordland», han i 4 år og gjenta berre i 2 år, av di foreldra hennar «afsonit at bødde 12 lod sølv, og derfor Gjertrud ichun 2 år til Røming»".

 

Det må med andre ord vere "resultatet" av dette ein finn som stesonen, Østen på Nistad i 1701. Om årstalet i bygdeboka er rett skulle Østen Reinertson vere kring 10 år i 1701.

 

Endret August 4, 2019 av Torbjørn Igelkjøn