[#7145] Angåend Lauritz (Lars) Fuhr, S&Fj. Luster.

[Gjest Terje Hagen]

Angåend Lauritz (Lars) Fuhr, S&Fj. Luster.Eg har høyrt om teoriar (oppdagelser) på at Lauritz (Lars) Fuhr frå garden Fuhr i Luster. Far til Anders Lauritzson Fuhr (1565-1630) og Søfren Lauritzson Talle (1575-1653), sisstnemnte har etterkomarar som er opphavet til Heiberg namnet her i S&Fj. eller Norge. Det er nemnt eller hevda at Lauritz "endeleg" kjem i frå Danmark. Etter det eg skjønar så er det funne dokumentasjoner på dette i Danmark. Er det muleg å få bekrefta dette? Og kva skulle så foreldi hans heite? Og kvar i Danmark dei kom i frå?Mvh. Terje Hagen, Årdalstangen.

[Gjest Øyvind Gjervik]

Hei, Terje! Ifølge Lars E. Øyane`s bok Luster, Dale 1 sokn, under gården Fuhr, Så regnes både Anders og Søren som ættefedre for slekten Heiberg. Man mener de kommer fra Sønder-Jylland. KANSKJE Riksarkivet i København er et sted å starte. Lauritz er forresten en av mine oldeforeldre i 9.ledd. Kanskje du er en del av Nitter-slekten?

[Gjest Jo Rune Ugulen]

Det har vore freista å finna opphavet til desse to brørne i omlag 150 år. Ingen har til no lukkast med det. Den truleg beste staden å starta er å lesa ein del innlegg i debatten mellom Henning Sollied og Gert Heiberg i Norsk slektshistorisk tidsskrift IX, samt Henning Sollieds artikkel om Heiberg-ætta i same band. Eg kan i det minste fortelja at det ikkje kan sjåast i kjeldene nokon Lars (Laurits) i Får (Fuhr) i Luster som kan passa som far til desse to.Eit spor er å finna hjå ein av sønene til Anders Lauritssøn, nemleg Christen Anderssøn. Han skreiv seg ved eit høve som Christen Anderssøn Friis. Dette kan tyda på eit opphav i Frisland, men dette tilnamnet kan jo også vera kome frå mor til Christen.Heiberg-namnet har nok kome gjennom kvinneledd. Det er berre etterkomarane til sorenskrivar Anders Sørenssøn frå det første ekteskapet hans som nytta namnet Heiberg.

[Gjest Terje Hagen]

Grunnen til at eg spør om opphavet til Lars, er at det er ein person her i Årdal, som påstår at han har funne kjelder i arkivet i København. Dette skal ha hent for ca. 2-3 år sia. Eg har høyrt dette via andre personar her i Årdal, eg har til no ikkje vore i kontakt med denne Årdølen, grunnen er vel at eg ikkje har festa noko lit til dette. Dersom dette er tilfelle så burde det vel komme fram sjølv om det er rett eller gale. Det kjem fram så mange teoriar når det gjelder andre personar. Denne Årdølen skal ha visstnok ha vore i kontakt med Lars Øyane, Luster om akkurat dette. Dette kan sikkert Lars fortelja om sjølv dersom dette er tilfelle.

[Gjest Jo Rune Ugulen]

Eg har sjølv vore ein heil del på Rigsarkivet såvel som på Det Kongelige Bibliotek i København og sett på mengder av kjelder der. Eg har aldri kome over nokon nye opplysningar som kastar ljos over opphavet til Heibergætta. Men det tyder ikkje at det ikkje kan finnast saker der som gjer nettopp det. Du få oppmoda denne årdølen du refererer til, å publisera dei eventuelle funna sine. Eg skal gladeleg ta det på trykk i "Genealogen" dersom han ynskjer dét, og dersom det viser seg at desse funna har sanningsverde. Men eg skulle då tru at Lars hadde nemnt dette for meg, dersom han festa lit til desse opplysningane.

[Gjest Lars E. Øyane]

Opphavet til Heiberg-ætti har, som det vert sagt ovanfor, vore diskutert i halvtanna hundreår, og fleire teoriar har vore lanserte, som til dømes avstamming frå "Anders til Hesøer" og attpåtil avstamming frå Jostedalsrypa, som eg etter utgjevingi av bygdeboki for Jostedalen, vart anklaga for å ha teke livet av...Elles vil eg skunda meg å seia at eg aldri har vore i kontakt med nokon i Årdal eller andre stader som meiner dei kjenner opphavet til denne ætti, so kvar det ryktet kjem ifrå, veit ikkje eg.Det er ei kjensgjerning at Heiberg-ætti frå Sogn har mange meir eller mindre "prominente" etterkomarar, og i ættebøkene sin "barndom" sist på 1800-talet var det viktig for slike personar å prova eit "verdig" opphav til ætti, og det gjevaste i unionstidi med Sverige var å finna eit ekte norsk opphav. Me ser talrike døme på ætteoppstillingar frå den tidi som sidan har synt seg ikkje å halda stikk, personar som levde på 1600- og 1700-talet er gjerne vortne "tillagde" diverse "ekstra slektsnamn" som ikkje finst i nokon av dei kjende kjeldene og som er meir villeiande enn rettleiande. Difor set eg òg eit prinsipielt spørsmål ved Heiberg-ætti og kor omfattande denne ætti eigenleg er, når berre ein mindre del av etterkomarane etter ein av dei to "stamfedrane" nokon gong nytta namnet Heiberg...Eit tilsvarande døme på bruk av ættenamn i og frå Luster finn me i Lemvig-ætti, som etter namnet å døma bør ha samanheng med Lemvig på Jylland. Og likeins har me Hess-ætti i Hafslo. Felles for alle desse ættene er at ættenamni vart tekne i bruk i siste helfti på 1600-talet. Og so kan ein undrast på kvifor ikkje skrivarætti på Eide i Luster "fann seg" eit tilsvarande ættenamn...!Med venleg helsing,Lars E. Øyane

[Gjest Anders J. Moen]

I min uvitenhet slenger jeg inn et spørsmål som i og med at denne debatten har pågått i 150 år høyst sannsynlig er besvart for en mannsalder siden.Men, men, her kommer det:Kan Maren Trudesdtr. gift med Anders Lauritsson være identisk med Maren Tordsdtr. Benkestok gift med en mann Anders Lauritsson som skrev seg til Joranger.Maren Tordsdtr.var datter av Tord Trondson Benkestok til Joranger n 1570 død 1587 og NN Jensdtr. Skjolderbånd. (Kilde: Vigerust sin Benkestokhistorie i Benkestokseminaret)Joranger og Fuhr er jo begge gårder i Luster der Benkestokkene var inngiftet med Kruckow.

[Gjest Jo Rune Ugulen]

Det er lite truleg. Tord og Trond/Trude er to forskjellige namn. Derimot har eg tenkt tanken på at Maren Trudesdotter (eg har sett ho nemnt i eit par 1600-talskjelder som Trondsdotter) kan ha vore ei uektefødd dotter av Trond Benkestokk, men det går ikkje det heller. Eit av borna til Maren og Anders vert jo dessutan gift inn i Benkestokk-slekta (via Gyntersberg), og det ville ikkje gått etter kyrkjeretten dersom dei var i så nær slekt. Dessutan er det kronologisk vanskeleg å forklåra at Maren skulle ha vore ei dotter av Trond Benkestokk. Så vi må nok leita andre stader etter opphavet hennar.