Bernt Berntson Nagel (1610-1679) til Kroken i Hafslo - gift med Metta Sørensdotter {"Heiberg"} - huslyden deira?

[Lars E. Øyane]

So har eg fått svar i Arkivforum frå Statsarkivet i Bergen om skøyta frå Bergen frå 1693 som nemner ervinganer etter Bernt Berntson Nagel på Kroken i Hafslo: https://forum.arkivverket.no/topic/205682-sk%C3%B8yte-fr%C3%A5-bergen-1693/

 

 «Kiendes wij underskrevne Sal. Berent de Nagels Børn og Arfuinger, Nemlig Dominicus Nagel paa egne og mine kiære Brødre Berent og Søren Nagels vegne og ieg Anders Nagel paa mine Egne vegne, dislige har jeg Anders Finche paa min kiæreste Anna Nagels vegne og hermed og hermed for alle vitterlig giør...»

 

Interessant er det å sjå at det var berre Dominicus Nagel, Anders Nagel og Anders Finche som var tilstades ved skrivingi av denne skøyta.  Søren var kan henda alt då busett i Gulen, men det store spørsmålet er då:

 

** Kvar kan Bernt Berntson Nagel «den unge» ha vore på den tidi?  København?  Lübeck?

 

Eg takkar på ny for alle gode tips om denne huslyden!

[arne kvitrud]

Jeg har søkt på Berent de Nagel i mine filer og i noen bøker om Stavanger, og fant:

 

9.12.1680 fikk Berent de Nagel kongens brev på å overta som viselagmann i Stavanger i den nåværende lagmann fravær og svakhet, og etter hans død skulle han tiltre fullstendig (A E Erichsen: Samlinger til Stavangers historie, bind 1, 1903, side 497).

 

I 1681 ble Berent de Nagel en av fire provinsialprokurører nordenfjelds, men var gått av før 1690 (Johannes Elvin: En by i kamp, Stavanger, 1956, side 210).

 

4.11.1681, 16.1.1682 og 3.3.1682 møtte viselagmann og provinsialprokurør Berent de Nagel i rådstueretten i Stavanger i en sak mot byfogden (A E Erichsen: Samlinger til Stavangers historie, bind 1, 1903, side 503-505).

 

23.3.1682 møtte Jan de Nagel på vegne av faren Berent de Nagel i rådstueretten i Stavanger (Erik S. Gundersen: Samlinger til Stavangers historie, bind 3, 1953, side 96).

 

8.6.1682 hadde Berent de Nagel stevnet byfogd Kristen Andersen for en dom (Erik S. Gundersen: Samlinger til Stavangers historie, bind 3, 1953, side 97).

 

26.2.1683 avsa Berent de Nagel en slutning – som ble vist til i en sak 12.11.1714 (Erik S. Gundersen: Samlinger til Stavangers historie, bind 3, 1953, side 328).

 

24.7.1683 (SAS, Pantebok 1682-1686, side 28b-29) skjøtet viselagmann og provinsialprokurator over Kristiansand og Stavanger Berent de Nagel til borger Anders Sandersen og hans hustru Helchie Jørgensdatter en hagegrunn mellom magister Jens Sørensen Godtzen, Jon skreders hus, og den såkalte Klaus Widers grunn. Gaten i nord. 24 riksdaler. Årlig grunnleie. Inntil magister Jens Sørensen Godtzens hage på den øvre side og nedre halvfiersintjue og to og en kvart fra gaten på den nordre side … se http://kvitrud.no/1600-1699-skjoter.htm

 

20.2.1684 var han viselagmann i en sak i overhoffretten (Stavanger byarkiv, PA 267 Axel Kielland, pakke V legg 9).

 

18.3.1689 (Erichsen, 1906, side 450 og SAS, pantebok II side 10-11) kjøpte Peder Berntsen Melling av Berent de Nagel – tidligere viselagmann over Stavanger amt, stigtsprokurator over Kristiansand og Stavanger amter og bosatt på Ottøen i Ryfylke, en øde grunn som het Osmund-Marthes grunn nest hos avdøde Anders Sørensen skredder fordums borger og lagrettemann, samt ved avdøde Jørgen Hehrs hagegrunn og opp til gaten der Hans Kipper nå bor. Årlig grunnleie. Vitner Mats Hansen Holm kongens fogd i Stavanger by, Jæren og Dalane og Jørgen Thomassen. Se http://kvitrud.no/1600-1699-skjoter.htm

 

20.4.1691 (Digitalarkivet, pantebok Ib, side 30-31b) skjøtet borger Laurits Lauritsen Heilman til byskriver Kort Høyer et stykke grunn. Det var tidligere eid av hans svigerfar viselagmann Berent de Nagel. Eiendommen utmålt i lengde fra Kort Høyers hus og østover 32,5 alen, i bredde på det bredeste 8 alen og på begge ender i øst og vest i nord til berørte husnov i vest 21 alen og fra nevnte kant i øst 12,5 alen. Alt i norske alen. Grunnleie. Se http://kvitrud.no/1600-1699-skjoter.htm

 

1.8.1691 (Digitalarkivet, pantebok Ib, side 38b-40, Kiellands samlinger, pakke 2 nummer 3, Erichsen, 1906, side 460) overførte tidligere lagmann i Stavanger Berent de Nagel en sjøgrunn til svogeren borgeren og handelsmannen Laurits Lauritsen Hilmann og hans hustru Margrete de Nagel. Den lå mellom Eskel Bjerings hus og grunn i sør og avdøde rådmann Hans Pettersens grunn i nord. Han hadde grunnen etter avdøde byfogd Kristen Andersen. Årlig grunnleie. Vitner byfogd og byskriver Søfren Bartum og Kort Høyer. Se http://kvitrud.no/1600-1699-skjoter.htm

 

14.10.1691 (Kiellands samlinger, pakke 2 nummer 3, side 15) solgte viselagmann Berent de Nagel en hage ved Kleven. Naboer Kort Højers hage og Gunder Størkersens hage i nord solgte til byfogd Bathum. Se http://kvitrud.no/1600-1699-skjoter.htm

 

21.1.1692 (Digitalarkivet, pantebok Ib, side 61-62) skjøtet tidligere viselagmann Berent de Nagel til byfogd Søfren Barthum en hagegrunn som strekker seg oven fra gaten vest og ned i veggen til Anders Johansen på den Nedre gate i øst. Videre mellom Gunder Størkersen i sør og Kort Høyer skrivers grunn i nord. Se http://kvitrud.no/1600-1699-skjoter.htm

 

20.3.1697 fikk Berent de Nagel bestalling i København som kontrollør (A E Erichsen: Samlinger til Stavangers historie, bind 2, 1906, side 497).

 

11.8.1697 (SAS, Pantebok IIa, side 22) pantsatte borger Peder Jensen til religionsprost med mer Peder Eriksen Leganger de hus han eier og bor i og sjøhus, men ikke grunnen. 5 % rente. Jernkakkelovn i stuen. Vitner Berent de Nagel og Søren Bartum. Se http://kvitrud.no/1600-1699-skjoter.htm

 

I 1699 var Berent de Nagel kontrollør (A E Erichsen: Samlinger til Stavangers historie, bind 2, 1906, side 168).

 

1.2.1700 er han i en skatteliste ført som Contraleur Berrendt de Nagel 6-0, hans Hustru 6-0, 1 tieniste pige 1-0, 2 Schorsteene 1-1-8. En fierdepart af Otte Rixdaler som hand aarlig betaler i Huusleye 2-0. se http://www.vigerust.net/tore/by/stavanger1699_kopp.html

 

Ved folketellingen i 1701 bodde han i rode 7 (Kirkegata 17): «Contraleuren Berent de Nagell Boer udj Bem.te Adrians Huusse en enckemand, alleene med l Pige.» se http://kvitrud.no/1701%20Mandtall%20Stavanger.htm

Og for adressen: http://kvitrud.no/Huseiere.htm

 

7.2.1701 ble kontrollør Berent de Nagel stevnet av Didrik Hauskild for «ærerørige» ord (Erik S. Gundersen: Samlinger til Stavangers historie, bind 3, 1953, side 227).

 

22.1.1704 døde veier og måler Berent de Nagel (A E Erichsen: Samlinger til Stavangers historie, bind 2, 1906, side 544). 25.1.1704 overtok Kristen Laursen Heilman stillingen.

[Lars E. Øyane]

Hjarteleg takk til Arne for eit fullstendig og godt bilete av Stavangermannen Bernt (Arentson) Nagel!  Det einaste som kunne vore tilføyd var at alderen hans vert oppgjeven til 75 år då han døydde i 1704...

 

Me veit altso at denne Bernt Nagel hadde minst fire born:

 

* Jan Nagel var myndig i 1682

 

* Arent Nagel, fødd 1657 - nemnd 1666

 

* Henrik Nagel, fødd 1660 - nemnd 1666

 

* Margrethe Nagel - gift i Stavanger 1683 med Lars Larsson Hillmann

 

Eg ser forresten at «lokalhistoriewiki.no» nemner Dorothea Elisabeth von Hagen som gift med denne Bernt Nagel.  Namnet har ein påfallande likskap med namnet til den kona som Bernt (Berntson??) Nagel henta seg i Lübeck og gifte seg med i København i 1774, Dorothea Heinrichsdotter von Howen.  Eg har ei kjensle av at eitt eller anna ikkje heilt stemmer her, men kan ikkje setja fingeren på akkurat kva det er...

 

Eg takkar på ny for alle innspel i denne debatten!

[Christian Arentz]

#22, 25, 29:

Mitt utgangspunkt har vært at det ikke fremdeles er helt klart hvem av de 2-3 Bernt Nagels som var viselagmann i Stavanger.

 

Ander s Berntsen Nagels skal 27. okt. 1677 ført sak som eier av Brudevold mot eierne av Ølnes formedelst at Ølnes bruger en del som Bruvold med rette tilkommer (Indre Sogn Tingbok nr. 10, s. 39). Dom ble avsagt 3. okt. 1678 av sorenskriver Anders Søfrensen Heiberg!

 

Saksøkte var:
3. Hermann Garmann, stiftsskriver i Bergen
4. Karen (Eriksdatter Blix), Jesper Hansens enke
5. Berent (Arentsen?) Nagel d.e., residerende i Bergen (sin fetter?)
1. Christen (Chirsten) - Peder Olafsen (Hanning)s enke
2. Samuel Hansen Schreuder, jordeier Ølnes 1677-78 og Hr. Peder Pedersen (Hanning??), Bergen
6. Christopher Giertsen, fogd
7. Peder Jensen udi Amble
8. Søfren Berentsen Nagel (en event. sønn av fetteren?)
9. Simen Kios
10. Henrik Lomelde på sin sønns vegne.

 

Han eide m.a.o. Bruvold og saksøkte 27. okt. 1677 10 eiere av fiskerett i Ølnes elv, bl.a. (farens fetter?) Bernt (Arentsen?) Nagel d.e. RESIDERENDE I BERGEN og (dennes event. sønn?) Søfren Berentsen Nagel som han hevdet tilhørte Bruvold?

 

Saksøkte han virkelig sin egen far og bror, eller kan det ha vært fetterens sønn av samme navn som eide disse rettene?

 

Det er åpenbart mange før oss som ikke har klart å tyde dette.

 

[Anita Holck]

Jeg kan ikke se at denne saken # 29 har noe med Arnt Berntsen Nagel eller hans etterkommere å gjøre - men til Bernt Berntsen Nagel g. Mette Sørensdatter Heiberg - og Heibergslekta. Det ser ut til at Anders Berntsen Nagel går til sak både mot faren Bernt Nagel, broren Søren, moster Kirsten Sørensdatter Heiberg (g. Peder Olufsen Hanning), sin fetter Hr. Peder Pedersen Hanning (som er gift med Margrethe Jespersdatter Rickert og hvis mor Karen Eriksdatter Blix også er stevnet i denne saken) - og sorenskriveren selv, morbror Anders Sørensen Heiberg og dennes svoger fogden Christopher Giertsen (Morgenstierne).

Sorenskriver Heiberg må da være inhabil i denne saken?

 

[Anita Holck]

Tingbøkene for Indre Sogn henviser til alle de tre samtidige Bernt Nagelene, samme dag, 19/3-1669:

1. Berent de Nagel, som konsekvent kalles "de Nagel" og må være Berent Arntsen Nagel. Thiis Nagel er hans bror.

2. Berent Nagel vdi Bergen, som må være "gamle" Bernt Berntsen Nagel, gift med Mette Sørensdatter Heiberg som det skulle være skifte etter 1661, og

3. hans sønn Bernt Berntsen/Bernt Berntsen Nagel

 

19/3-1669

Torbiøren Walleberig berobte sig paa Berent de Nagel och Peder Jenßen til beuiß at Elias Los loffued at quitere dennem ....

.... effter rigtig afregning vdj Berent de Nagels och Peder Jenßens neruerelße

 

Aamund AarØyen indsteffnt for 1 løb landschyld smør for 1667 – 3 Rixd/ale/r, huilchen løb smør Jenß Petterßen wed gaar at haffue anamet, och igien leueret til Berent Nagel vdj Bergen, som ellerß hanß landschyld for 1666 och for 1668, effter comis haffuer anamet.

Larß hußmand paa AarØyien fordres for 1667 penge ½ R/ix/d/alle/r. Beuißes at Berent Berentßen haffue den ½ R/ix/d/alle/r paa hanß faders vegne anamet.

 

24/4-1669

Berent de Nagel haffde til retten indsteffnt lenßmanden Olle Leygrid, formedelst hand wille forhindre han/nem/ det brug hand haffuer paa Tholdtzgaard,.......

....Olle Leygrid blef ellerß leueret af Berent de Nagel sit bøxel bref, och quitering for odelß skaterne, med sampt et bref fra H/err/ Pouel Friß skreffuen, om den gaardz kiøb.

Ellers bleffue de forenet at Olle schal betalle – 16 R/ix/d/alle/r i penge och ware, forend hand reyßer til byen, och resten til høsten.

(Den eneste gangen Berent de Nagel personlig er tilstede på tinget? Han sitter jo ellers vanligvis i København.)

4/10-1669

Publiceret en obligation och forpantning af Berent de Nagel vdgiffuen, til sin broder Thiß Nagel, for 150 Rix Capital. Til forßechring pantsat Aßprem i Aardal som aarlig [skylder] 2 løber 1 pund smør, 1 hud och 2 meller koren, med bøxel och herlighed, af dato Aardal d/en/ 21 Agustj 1667.

 

(Det går her klart fram at Berent de Nagel er bror av Thiis Nagel)

 

21/12-1669

Christopher Gierdtzen begierede thingßuidne om iche effterschr/eff/ne parter i Ølneß {iche} neruerende aar haff/ue/r liget øde, nemblig s/alig/ H/err/ Peder Olßen 1 ½ løb, 1 hud, 18 /mercher/, 2 mel/ler/ korn, slodz midicalz i Bergen 1 løb smør, 1 hud, Berent Nagel 5 meller korn, præstebollet 3 m/eller/ korn, Haffßloe kierche 2 m/eller/ korn, Peder Jenßen i Amble 18 /mercher/ smør, 2 m/eller/ korn, Jeßper Han/sen/ ½ løb smør och 8 mel/ler/ korn \eyendes/. Dette almuen statuerit saaledeß at were, och sig i sanhed befindeß, den halffue part deraf, menß den halffue part bruges af en leylending.

 

(Jfr. # 29 hvor de samme personene er nevnt:

"Anders Berntsen Nagels skal 27. okt. 1677 ført sak som eier av Brudevold mot eierne av Ølnes" (Indre Sogn Tingbok nr. 10, s. 39).

5. Berent (Arentsen?) Nagel d.e., residerende i Bergen (sin fetter?) (= hans far Bernt Nagel g. Mette Sørensdatter Heiberg)

8. Søfren Berentsen Nagel (en event. sønn av fetteren?) (=hans bror)
 

13/4-1672

Publicerit en contract i mellem skriffueren, Berent de Nagel och vnge Christopher Gierdtzen, anlangende bøxßelen af en part i Dalager, af Leigrid d/en/ 14 Aug/ustj/ Anno 1671. Vnderschreffuen af fougden Christopher Giertzen, Tiß Nagel och Olle Leygrid, etc/etera/.

 

Publicerit en obligation af Berent de Nagel vdgiffuen till hans fætter Johan Nagel, och aff hannem wed Ko/ngelig/ Ma/yestetts/ fogit Christopher Gierdtzen fremsendt och i retten indgiffuen. Meldende paa 1500 R/ix/d/aller/, ieg siger fembten hundrid R/ix/d/alle/r, horfore hand pandsetter alt sit løsße och faste godz, rørende och v=rørende till pant och forßechring, och hans broder Thiß Nagel for en del deraf cauererit som obligationen widere vduisßer, aff dato Bergen d/en/ 6 Julj 1667. Huilche obligationer, och saa som en contracht ere tuende ensliudende, horaff Berent de Nagel och Johan Nagel haff/ue/r huer sin. Vnderschreffuen och forßeyglet aff Berendt de Nagel, Johan Nagel, Tiß Nagel.

Endnu vnder forschr/eff/ne obligation haffuer Tiß Nagel caverit och godßagt till Johan Nagell, for thou hundrit Rixd/ale/r ßom Berent de Nagel till borgermester Petter Troiell schyldig waar, och Johan Nagel ßom egen gield til suarer, aff dato Bergen d/en/ 9 Julj 1667. Tiß Nagel.

Findis paa skreffuen vdj retten paa Bergen raadstue indlagt d/en/ 13 Aug/ustj/ 1668. Item d/en/ 3 Septe/mber/ nest effter.

 

(Berent de Nagel kalles her skriver. Begynte som underordnet skriver i Rentekammeret i København 1666, og ble 1673 ansatt som skriver med en årslønn på 300 rd.)

 

30/9-1672

Olle Suendtzen schyldig Berent Nagel ....

 

Erich Øren aff Berent de Nagels fuldmechtiger desligeste indsteffnt for ....

 

(Her nevnes  både "gamle" Berent Nagel og hans nevø Berent de Nagel.)

 

29/10-1672

Madtz Søffrenßen frembød i retten 11 R/ix/d/alle/r 2 ½ /march/ som Berent Berentzen Nagel arffuelig er tilfalden effter hans s/alig/ moder moder, och ey wel giffue nogen rente aff denne dag, med videre hans skrefftlige prætention.

Herimod suarede Ko/ngelig/ Ma/yestetts/ \foget/ at Madtz Søffrenß/en/ dennem schulle anamed och \hos/ sig indtil widere beholde.

 

(Og her nevnes igjen den "unge" Berent Berentzen Nagel, Madtz Søffrensen (Heiberg) er hans morbror.)

 

Berent (Arntsen) de Nagel ender altså opp i Stavanger.

Men vi har ikke kommet noe lenger angående hvor det ble av Bernt Berntsen Nagel?

[Lars E. Øyane]

Hjarteleg takk til Christian og Anita for nye spennande innlegg om Nagel-ætti!

 

Det var ei svært so interessant observasjon og framstilling av Anita for å halda dei tre Bernt Nagel frå kvarandre.  Eg har jo sett namneformi «de Nagel» i fleire samanhangar her, men ikkje at formi systematisk berre vart nytta av Bernt Arentson Nagel (1628-1704), han som hamna i Stavanger!

 

På den andre sida, var det heilt systematisk?  Ein eller annan stad har eg lese at Bernt Berntson den yngre kring 1560 vart referert til som Bernt de Nagel, og vedkommande som skreiv dette, hadde slutta at denne Bernt hadde vore militær, derav namneformi!

 

OG, ser ein på skøyta frå 1693 der ervingane etter Bernt Berntson Nagel den eldre (som døydde i Bergen 1679) er nemnde (sjå innlegg #26 over), er faren referert til som «Sal. Berent de Nagel»!  So heilt konsekvent kan ikkje namneformene med eller utan «de» ha vore nytta!?

 

Vanskeleg sak dette.  Har du, Anita, sett artikkelen til A. M. Wiesener frå 1930-talet.  Eg kan senda deg dei kopiane som eg fekk her for nokre sidan, om du har ein e-post adresse?  So kan du òg «tolka» dei?

 

Eg takkar på ny for alle gode tips som gjeld Bernt Berntson Nagel d.y.!

[Anita Holck]

"Gamle" Bernt kalles i hvert fall bare Bernt Nagel når han tar borgerskap i Bergen 1636 (som den  unge), i koppskatten Indre Sogn 1645, i verditakster for Bergen 1645, i tingbok for Indre Sogn 1653, i formuestakseringen for Bergen 1657, i tingboka for Indre Sogn 1669 og når det ringes for ham i Mariakirken 20/12-1679. Den eneste gangen han kalles "de Nagel" er i så fall i 1693, 14 år etter sin død. Om ikke annet vet vi at sønnen Bernt Berntsen Nagel fortsatt er i live i 1693.

 

Skriveren Bernt kalles "de Nagel" hele tiden fom tingboka 1669 tom manntallet i Stavanger 1701 (men jeg ser at Damén i DIS-DK bare kaller ham Berend Nagel i kildene fra København)

 

Jeg lurer fortsatt på hvor det er blitt av alle de skiftene som det stadig henvises til i litteraturen, etter Arnt Berntsen Nagel i Bergen 1645, etter Bernt Berntsen Nagel d.e. 10/4-1680 og etter kona Mette Sørensdatter Heiberg 21/11-1661.

 

MVH anitaholck(krøll)hotmail.com (tar gjerne imot artikkelen av Wiesener)

 

[Lars E. Øyane]

Hjarteleg takk til Anita for nytt innlegg!

 

Då har eg vidaresendt artikkelen til Wiesener, og eg er svært spent på om du kjem fram til noko nytt?

 

Dette brevet frå 1672 som er referert på side 361 og underteikna «Bernhard Nagel», tykkjer eg er særleg spennande.  Der har den, etter Wiesener si meining, seinare Stavanger-mannen berre skrive Nagel utan «de»...  Eg vert meir og meir overtydd om at det er Bernt Berntson Nagel d.y. som har skrive brevet og som gifte seg med Dorothea von Howen!

 

Elles vil eg gjerne få nemna at eg på ei tysk nettside har lagt inn spørsmål om problematikken kring Dorothea von Howen: http://forum.ahnenforschung.net/showthread.php?t=142535

 

og eit nytt svar er komme i kveld frå den nemnde Hermann:

 

«Hallo  loyane.
Bei "MyHeritage" gibt es einen kostenlosen Eintrag,
zu Nagel und von Howen.
Vielleicht ist was dabei?
Wünsche Dir schon mal ein Frohes Weihnachtsfest!!
Hermann.»

 

Eg er ikkje so «bevandra» uti MyHeritage, men kanskje einkvan annan kan gjera eit oppslag der?

 

Eg takkar på ny for framifrå hjelp med denne huslyden, som eg trur det har vore forska på i aldri so lang tid, men som enno ikkje er løyst...

[Anita Holck]

Lars, jeg har ikke mottatt noen artikkel ...

[Lars E. Øyane]

Hei Anita, no har eg sendt artikkelen (i to delar) på ny!

 

Kvar del er mellom 6 og 7 MB stor, kanskje for mykje for hotmail.com?

 

Vonar det går bra denne gongen...

[Lars E. Øyane]

Eg vil i ikveld gjerne få henta fram att dette emnet som har lege stille sidan juletider.  Eg er særleg spent på om Anita har komme fram til noko nytt etter at du no har fått lesa artikkelen til Wiesener?

 

Eg takkar på ny for alle gode tips når det gjeld denne huslyden og særleg om lagnaden til Bernt Berntson Nagel «den unge»!?

[Anita Holck]

Lars, jeg sendte et dokument med min hypotese til deg for flere uker siden, du har tydeligvis ikke fått det?

Prøver å sende en gang til.

Anita

 

[Lars Østensen]

Svaret på spørsmålet er vel delvis gitt av tingboka:

 

Det som refereres i tingboka må ha med skiftet etter Anna Madsdatter å gjøre, jmf. "som Wj etter Voris sl: (salig) Moder Moder (det står Moder Moder og ikke slik teksten er gjengitt i transkriberingen under) Arfueligen er tilfalden":

 

 

SAB, Nordhordland Sorenskrivararkiv, F/Fa/L0014: Tingbok (justisprotokoll), 1675, s. 4b-5a
Brukslenke for sidevisning: https://media.digitalarkivet.no/rg20090513620637

 

Fra den transkriberte utgaven:

 

Eftter Søfren Berntzen Nagels begiering blef forKyndt eftterschrefne ofuerdragelse eller Transport. Anders Sørensen sorenschrifuer ofuer Indre Sogns Fogderj, Kiendis och her med Vitterligt giør, at Jeg aff frj Willie hafuer afstaait och offuerdraget, saa och her med fuldKommeligen afstaar och offuerdrager, fra mig och mine Arfuinger til min Kiere søstersøn, Erlig och Velagt Vnge Karl, Søfren Berentsen Nagel, Ungefehrlig 1 pund smørs Leye, V[ ] Jord Kaldis Furenes beliggende i NordHorlehns Fogderj i Branangersund i Effuenvigs Prestegield som [ ] Fader Søren Larsen af hans Ko/nglig Ma/yestetz Naadigste [ ] deel Pengers forstrechning, til brugelig Pant och f[ ] med bøxel och herlighed, Huilchen Jord dog offuer [ ] Aarlig tilsammens 1 pund och 6 March smør, H[ ] schrefne Anpart til mig aff min sl: (salig) Broder [ -]sens Børn, saauelsom af min sl: (salig) søster Mette [ ] trende Børn, Nemblig Johan Teiste, Do[ ] Øllegaard Theiste Indløst hafuer, eftter [ ] -ter min sl: (salig) Moder An[ ]datter [ ] som detz Arfueschiftte, [ ] -Klarer, Huorfore han[ ] Taxt det er Pandtsat [ ] hannem for fornøg[ ]
 

1675: 5b
Eller mine Arfuinger Ingen Ydermere Rett eller Rettighed til eller udj forschrefne Pantegodtz efter denne dag, mens her effter at følge Søren Berentsen Nagel, och hans Arfuinger, med Bøxel och herlighed effter detz Pandtebreffuetz Indhold, saa Lenge det hans Kongl/ig May/estet behager, saaledis at blifue bestaaende, dog ey paatuiflis i midlertid Joe tagis flittig udj Agt at dez tilliggende schouger ey til Vplicht blifuer forHuggen eller detz besiddere imod LandsLougen forV-rettis, saa fremt Søren Nagel och hans Arfuinger dertil selfuer Agter at suare, och dersom hand nogen tid blifuer til sinds forsch/refn/e Jordepart igien vil afstaae, da mig eller mine Arfuinger det først frem for andre igien at tilbyde, At saaledis er, och holdis schal, som forschrefuit staar,
Test (Testimonum) Jeg med min Egen Haand Vnderschrefuit, med mit Zignet hostrøcht, sampt Venlig Ombedet min Kiere suoger Erlig och Velfornemme Mand Christopher Gerdtsen Ko/nglig Ma/yestetz Foget ofuer Indre Sogns Fougderie, och Peder Nielsen Hiermund den Vnge, med mig til Vitterlighed at forsegle och Vnderschrifue, Actum Lerdalsør Den 22 Septembr/is A/nn/o 74 (1674). Anders Christopher Peder Nielsen Søfrensen ?? Gerdtsen Hiermund (d.y.) (L.S.)
Ehd: (L.S.) (L S)
Udj samme schiøde Kiendis Wj Vnderschrefne, och her med Vitterlig giør, at Vj och med Voris frj Villie hafr afstaait och offuerdragit, huis (dei) Parte Vj udj for/schrefn/e Gaard Furenes, som Wj eller Voris sl: (salig) Moder Moeler(?) Arfueligen er tilfalden, efter schifttebreffuetz formelding, til Voris K/iere Broder Søffren Nagel, Huorfore hand os Nøyachteligen haffr betalt, saa Wj Tacher hannem for god Leverantz och betaling i alle maader,
Til Witterlighed hafr Vj dette med Egen Haand Vndersch/refue/t Bergen d/end 22. Novembr/is 1674.
Anna Nagel. Anders Berentsen Nagel Eghd:

 

Av dette utleder jeg at det var minst 3 barn i hvert av ekteskapene til Mette Sørensdatter der Johan Teiste, NN og Øllegaard + Søren, Anna og Anders Berntsen Nagel er nevnt her i denne kilden.

 

Se også: https://dis-danmark.dk/bibliotek/800002.pdf

 

Stemmer det at NN var lik: "Kirsten  (Christine)  Jansdatter  Teiste   f.  ca.  1634.   Hun  boede paa  Kroken  hos  sin  Broder  og  var  formentlig  ugift" slik angitt i slekten Heiberg (se teksten merket i rødt i tingbokavskriften)?

 

Det som står der er en smule inkonsekvent:

 

 De  angives  i  Personal historisk  Tidsskrift  IV  R.  B-  6-  Pag.  105 at  være  gift  ea.  1630.   Men  da  deres Son  Jan  sees  at  være  gift  1643, idet  han  det  Aar  sammen  med  sin  Hustru  og  Datter giver  et  Billede ti!  Urnæs  Kirke,  maa  han  senest  være  fadt  ca.  1626  og  Forældrene gifte  ca.  1625.

 

Har slekten Heiberg blandet datteren til Johan Teiste med søsteren NN:

 

Jan  (Johan)  Jansen  Teiste   f.  ca.  1626,  +  1692.   Skifte  efter ham  holdtes  1693  26 April.  Eier af Kroken  Gaard.  Han nævnes 1680 27 April  som  Fuldmægtig  hos  Sorenskriver Anders Soffrens-søn,  paa  hvis  Vegne  han  nævnte  Datum  afholdt  en  Skiftesam­ling  paa  Hafslo. gift 1668 eller før med Maren Pedersdatter Hanning f- 1636.  Datter af  Sognepræst  til  Sogndal  Peder  Olufcen  Hanning  og  dennes første  Hustru  Margrethe  Samuelsdatter  f   1645  25 Juli.   Et i  Ur­næs Kirke hængende  Billede  sees  at  være  givet  tit  Kirken  1643 af Jan  Jansøn  Teiste,  Maren  Pedersdatter  og  Kirsten  Jansdatter Teiste.   De  havde  følgende  7  Børn:  Peder,  Hans,  Søren,  Mette, Øllegaard, gift  1728 Henrik Jonassen  Nitter,  U.  B-,  Margrethe  og Kirsten.  Ældste  Datter  Mette  var gift  med  Peder  NiIsen  Hjer­mand,1  hans  2den  Hustru.

 

Var denne Kirsten en søster eller en datter?

 

Endret November 17, 2017 av Lars Østensen

[Ivar Moe]

Nå har jeg ikke lest alle innlegg her, men legger ved et "salg" i Bergen i 1635.

 

 

1635, 22. januar Bergen kunngjøring ; (salg)

 

 

Arnt Nagel i Bergen, formynder for svogeren Cornelius de Lange og søsteren Clara Berntsdatter samt deres umyndige barn, kunngjør at han med svogeren og Laurits Søffrenssøn, søsterens nåværende mann, sitt samtykke har solgt til slakter Jeremias Willomssøn og hans hustru Anne Pedersdatter, en steinkjeller med underliggende grunn ved Torget i Bergen, som arvelig var tilfalt søsteren og hennes barn. Formynderen, svogeren, søsterens nålevende mann og to av byens borgere besegler brevet.

 

1642, 22. oktober Bergen grunnbrev

Rådmenn og borgermestere i Bergen har utleiet til Gjøde Pederssøn fra Kaupanger i Sogn, og hans hustru Kirsten Pedersdatter en av byens grunner, som ligger tvers ovenfor Rosenberg og som han hadde kjøpt av Else, enke etter Arendt Nagel, og Jens Erichssønn. Grunnen var en del av det kloster- og kirkegods som var skjenket byen av kongen. Den årlige grunnleie er 3 riksort.

Endret November 16, 2017 av Ivar Moe

[Lars Østensen]

På 12/15/2016 den 19.49, Lars E. Øyane skrev:

** Bernt Berntson Nagel, «eller som han senere kalder sig, Bernt de Nagel», f. i 1640-åri, nemnd ved forliket med halvbroren Jan Teiste i 1663, då kalla Bernt Berntson Nagel «den unge».  So vidare: «Berent Nagel gik embedsveien.  Omkring 1666 er han begyndt som underordnet skriver i Rentekammeret i Kjøbenhavn, hvor han ved kgl. missive til Kammerkollegiet av 9. desember 1673 blev ansat som renteskriver.  I de 4 aar, 9. desember 1673 til 9. desember 1677, tjente han for en aarlig løn av 300 rd., hvorav han fik størsteparten i assignationer paa norske embedsmænd.»  I 1672 underskreiv han eit brev med «Bernhard Nagel».  «Ved kgl. bevilgning, dat. Kjøbenhavn 9. april 1674, fik han tilladdelse til at vies i huset med Dorothea Henrichsdatter von Howen av Lübeck.»  I 1678 fekk Gyldenløve kongebrev om «at forordne Vores Renteskriver Bernt Nagel til lagmand i Baahus amt».  Men sidan Bohus vart i svensk eige, «blev Berendt de Nagel 20. mars 1680 i stedet beskikket til vice-lagmand i Stavanger».  Han vart sidan, 24.7.1688, utnemnd til «veier og maaler» i Stavanger, medan han i 1697 vart utnemnd til kontrollør ved Stavanger tollstad.  «Han døde i sit embede som veier og maaler i Stavanger 22. august 1704.»  Vidare skriv Wiesener om dotteri hans Bernt, Margretha som 22.12.1683 fekk kongeleg bevilling til å verta gift i huset med Lars Larsson Hillmann.

 

 

** Søren Berntson Nagel, f. ca. 1640-åri, budde i Sogn, men er nemnd borgar i Bergen i fleire skøyter frå 1680-åri.  Interessant er å merka seg om kona Gretha: «Det er visstnok hende, Margrethe Høyer, som blev begravet i Nykirken 28. mars 1718.»

 

** Anders Berntson Nagel, f. ca. 1650-åri og d. i Sogndal 1698, gravlagd 23.9.

 

** Mette Berntsdotter Nagel, d. 1661 (trolig er dette en misforståelse, så langt jeg kan skjønne er dette kona Mette Sørensdatter jmf. "Hun  maa  være død  nogen  Tid  før  1661  21  Nov.,  idet  Skifte  holdes den  Dag  efter  „Berendt  Nagels  sal.  Hustru  Mette Søffrensdatter  imellem  ham  och  samtlige hans Børn")

 

** Anna Berentsdotter Nagel, d. i Førde mellom 1694 og 1708, gift med Hans Findmand og sidan med Anders Finche som d. i 1708.

 

Og så har Anita påvist at også Bernt Berntsen Nagel var arving etter sin "Moder Moder" i likhet med Søren, Anders og Anna. Ref.:

 

"29/10-1672 - Madtz Søffrenßen frembød i retten 11 R/ix/d/alle/r 2 ½ /march/ som Berent Berentzen Nagel arffuelig er tilfalden effter hans s/alig/ moder moder, och ey wel giffue nogen rente aff denne dag, med videre hans skrefftlige prætention. Herimod suarede Ko/ngelig/ Ma/yestetts/ \foget/ at Madtz Søffrenß/en/ dennem schulle anamed och \hos/ sig indtil widere beholde."

 

"Bernt Berntson Nagel, f. «i tiden 1600-1610», døydde i Bergen (skal vera gravlagd i Bergen) 20.12.1679.  Bernt flytte til Kroken i 1636 og vart gift med enkja Metta Sørensdotter «Heiberg», som hadde to born frå første ekteskapet sitt med Jan Teiste.  I samband med salet av ein eigedom i Bergen i 1693 er Bernt de Nagels ervingar oppremsa fem: Dominicus Nagel, Bernt Nagel, Søren Nagel, Anders Nagel og Anna Nagel gift med Anders Finck.  So kjem lista over dei sju borni deira, og der seier Wiesener at rekkefølgja er «uviss»"

 

Skreller vi vekk de uvisse barna som er nevnt så står vi igjen med de 5 nevnt over. Av disse er per nå ikke påvist at Dominicus var av ekteskapet med Mette Sørensdatter. Mette Sørensdatter hadde 3 barn i sitt første ekteskap (ikke 2 slik du skriver). 2 er navngitt i 1675, og deler av navnet på tredje barn kommer frem, men var det slik det påståes i slekten Heiberg denne Kirsten Jansdatter Teiste?

 

 

Jeg får ikke det til å stemme overens med teksten i tingboka. Kan den Kirsten Jansdatter Teiste som nevnes i 1643 være et fjerde barn som er død før 1675, eller var hun en datter av Jan Jansen Teiste slik det også hevdes i slekten Heiberg (der har de helgardert seg gjennom sine kryptiske formuleringer).

 

Endret November 17, 2017 av Lars Østensen

[Lars Østensen]

Her er også en interessant epistel:

 

Bernt Nagel stefnt Præsid/ent Borgemestere och Raads domb, formedelst at de iche har willet hannem tilKiende, en grund som Suerder Guldsmed nu paaBoer, efttersom hand formeener sig den eftter S/alig Joen Haars Bref, berettiget 1668: 18 Ble fremblagt paastefnte domb sampt hans schrifttlig Indleg.

Niels Malers och Christen Søffrensen Fix deris Høstruer sampt Suerder Meyer Møtte, och formeente at det Ved dommen burde forblifue. Ifuer Christensen Raadmand formeente at der med dommen ingen WRett waar giort. Bernt Nagel paalagt at forschaffe beuis huorledis och paa huad maade hans Broeder Arnt Nagel har faait grunden af Cort Jensen som {war} hafde S/alig Peder Frostis datter, om grunden I sig sielf tillige med grundeleyen, hannem tilhørde, Och huad adKombst Bernt har dertil af hans med Arfuinger, Derfore Sagen til widere optaget. Poul Wilhelm paa Tage Lambertsens Weigne i Rette lagde stefning ofuer Præsidenten Borgemestere och Raads domb emellem hannem och Cornelis Rydtser til Confirmation Anlangende Husse Kiøb. Hafdis ingen forseiglet domb som nu er paastefnt, Indlagde ellers en anden Præsidenten Borgemestere och Raads I samme Sag afsagde domb.

1668: 20b til wurdere, saauit ded recker, och Tewes Jansen sig dermed iche \at/ befatte, De Resterende 34 Rd som Jesper Von de Velde, iche Hafr faaet Vdleg for, med dend der af forfalden rente, Siden Sorenschriffueren och de = 6. Mendz Wurdering Scheede, tillige med huis billig ombkostning, domb och breff penge som hand formedelst Toer Hansens obligation, er bleffuet foraarsaget at giøre och betale, ded bør Hans formønder eller deres Arffuinger, eftter her præsident och Borgemestere och Raads domb, hannem inden 14 dager hernest eftter igien at restituere schadisløs, formedelst de iche deres W-myndige med bedre afflagde och de igien at hafue regres hoes dend, som dertil med rette suare bør. 1668 den 27 Julj for Retten paa Bergen Raadstue, den Sag emellem Bernt Nagel paa den ene, Sueder Meyer Guldsmed et (og) Consortis(?) paa den anden side foretaget, Och møtte Bernt Nagel sampt Sweder, Aff Præs/dent och Borgemestere och Raads middel war tilstede (?:) Peter Trojel och Hans Munte. Bernt Nagel Weigrit sig schiftte Registerit eftter hans S/alig Høstru emellem hannem paa den ene och hans Børn och Stefbørn for faa Aar siden passerit, at i Rette ligge, och sagde at derudj ingen Vnderretning derom findis. Bernt Nagel eftter tilspørgelse sagde at hans S/alig fader fich grunden af Cort Jensen i gields betaling, och hand och hans med Arfuinger fich den igien af deris S/alig Broeder Arent Nagel. Siden ofuerdrog hans med Arfuinger hamb deris andeel derudj. Afsagt eftterdj Joen Haars 1611 Vdgifne Kiøbebref lyder paa Peder Frost och hans Arfuinger at schal Nyde bruge och beholde grunden til euindelig Eyendomb och den Aarlig grundeleye deraf at Annamme. Bernt Nagell iche nu med nogen forKlarlighed beuiser, med huad Wilkor at Cort Jensen som hafde Peder Frostis datter til Egte, 1630, grunden ofuerdrog, Megit mindre med huad Condition hans Broeder Arent Nagel eftter hans S/alig fader Bernt Nagel, den til hannem och hans med Arfuinger udj gields betaling afstoed, hand ej heller beuiser huorledis hans med Arfuinger

1668: 21 deris Andeel derudj atter igien, til hannem ofuerdraget eller Soldt hafuer, efttersom hand foregifuer at \grunden/ saaledis fra den ene och til dend anden, schal her Kommen Vere, Hand har och Weigrit sig, schiftte Registerit eftter hans S/alig Høstru, for faa Aar siden emellem hannem paa den ene, och hans børn och Stefbørn paa den anden side passerit, om grundens beschaffenHed, at i Rette ligge, Thj Wed ieg {iche} eftter huis som for mig har i Rette werit, iche Her Præsidenten och Borgemestere och Raads domb at fragaa, Men bør Ved magt blifue.

Endret November 17, 2017 av Lars Østensen

[Lars Østensen]

Likeså:

 

Eftter Domminicus Nagels begiering blef forkyndt efterschrefne Schiøde. Kiendis ieg Berendt Nagel den Eldre nu Residerende I Bergen, og hermed for alle Witterligt giør, at ieg af min Welberaad hue og Sind hafuer Soldt schiødt og afhendt fra mig og mine Arfuinger, til min Kiere Søn Domminicus Nagel hans Høstru Børn og Arfuinger, disse mine Sande Odels Jorder som følger
I Indre Sogns Fogderj, Lofuen schylder Aarlig Toe p/un/d Smør med bøxel og herlighed og bøxler forVden 2 Meller,
I Yttre Sogns fogderj, Fedie schylder Aarlig halfanden Løb Smør met bøxel og Herlighed, Tiøn og Brosetter, schylder Aarlig en half Løb smør og en huud met bøxel og Herlighed,
I Nordhorlehns fogderj, Brandanger schylder Aarlig 2 p/un/d Smør met bøxel og herlighed,
Disse forsch/refne Jorder, met Agger og Eng skouf og March, fischeVand og Quern Stør, Arbeidz og *fornøs (fornøds) penge, og anden Rettighed med fløttning og forrendschab som ieg Berndt Nagel *tilfaaren (tilforn) hafuer Annammet og af Arrildz [tid] liget og tilligget hafuer, I huis maade det Vere eller Nefnis Kand schal nu her efter denne dags dato, følge og beholde, forbe/mel/te min Kiere Søn Domminicus Nagel, hans Hustru børn og Arfuinger til it Euindeligt Odel og Eyendom, saa ieg Bernt Nagel eller Arfuinger, herefter iche mere efter denne dag Vdj forsch/refne Jorder og Rettigheder haf/ue/r der noget udj at Sige, og belofuer ieg og forpligter mig til min Kiere Søn, hannem og hans derudj at holde schade og schadesløs i alle maader, Eftterdj ieg hafuer oppebaaret og bekommet mindste schilling med den meste, eftter Vores forligelse, saa ieg tacher min K/iere Søn for god oprichtig betaling,
og Venliger begierendis af mine Velærede Kiere Suoger Achtbare Mend Søfren Jensen, og Jens Christensen dette med mig Vilde Vnderschrifue til Witterlighed, Vnder min Egen haand og Zeigel Actum Bergen den 21 decembr/is Anno 1678.
Berndt Nagel (L:S:) Søffren Jensen Egen haand.
Egen haand.
Jens Christensen Egen haand.

 

Hvordan var Søfren Jensen og Jens Christensen besvogret med Bernt Nagel?

[Lars Østensen]

Og en til:

 

Søfren Nagel St/efnt Anders Furnes formedelst hans Gaards brøstfeldighed, og 2de huuse som schal Vere ført af Gaarden, Anders møtte, og sagde Gaarden Var forfalden da hand Kom der til, og hand den megit forbedrit og hafuer ingen huuse ført af Gaarden, efterdj ingen beuiis frembleggis at Gaarden er forfalden, eller nogen huuse der fra fløt, ej heller at hand har ladit Schougen forhugge, da beroer der med til det beuisis. Saa gaais huis Rett er. Angaaende deris Reigning at Søfren fordrer 3 Rdr: Men Anders Vedgich iche meere end 13 March 4 Schilling huilche 13 March 4 Schilling Anders bør betale inden 14 dage Vnder Adtferd efter Lougen. Og naar beuiisis hand er meere schyldig gaais huis Rett er.
 

1681: 30b Søfren Nagel St/efnt Niels Brandanger for En deel schyld som hand schal Vere hans Sl: Fader schyldig; Niels møtte og sagde hand er iche meere schyldig end 4 Leje Smaler, som ere døede af V-syge som hand Erbyder at betale med leje der af, og hafuer intet Arfuit efter Sin Fader, huor fore hand iche heller Kand betale. Afsagt, at naar schiftet efter Sl: Berendt Nagel Kommer i Rette og beuisis at Niels hafuer arfuit nogit efter Sin Fader saa gaais huis Rett er.

Endret November 17, 2017 av Lars Østensen

[Lars Østensen]

SAB, Indre Sogn sorenskriveri, F/Fa/L0004: Tingbok 4, 1663, s. 15b-16a
Brukslenke for sidevisning: https://media.digitalarkivet.no/rg20080612740058

 

 

Og på neste side nevnes skiftedato på Mette Sørensdatter. 21-22 september(?) 1661.

Endret November 17, 2017 av Lars Østensen

[Lars Østensen]

"Et i  Ur­næs Kirke hængende  Billede  sees  at  være  givet  til  Kirken  1643 af Jan  Jansøn  Teiste,  Maren  Pedersdatter  og  Kirsten  Jansdatter Teiste."

 

Er årstallet feil?

Skal det være 1673 evt 1693 eller lignende.

 

Hvordan kan Jan Jansøn Teiste med kone Maren Pedersdatter og eventuelt datter Kirsten opptre i 1643 om han var født ca 1626?

 

Det som står i slekten Heiberg om dette bildet henger ikke på greip!!!!

 

https://no.wikipedia.org/wiki/Urnes_stavkirke

 

" Døpefatet er fra 1640 og ble gitt av Berent Nagel og Mette Søfrensdatter på Kroken. Kalken var fra 1648, men er senere gitt til Solvorn kirke. Bildet i skipet ved prekestolen («Isbildet») er fra 1665 og var en gave fra Jan Jansen Teiste, Maren Pedersdatter og Kirsten Jonsdatter Teiste."

 

http://www.uib.no/filearchive/det-nye-jerusalem-et-maleri-i-urnes-stavkirke.pdf

 

"Maleriet slik det hang på veggen i kirken før 2010-restaureringen. Tekstene med navn på giverne, som finnes er påskrevet på vannflaten, og et årstall, enten 1663 eller 1667, i den lille blå ovalen ved basis av tårnet, er vanskelig å lese."

 

"Navnene som står der, er Jan Janson Teiste, Maren Pedersdatter og Kirsten Jans Datter Teiste."

 

Her var det mye rart gitt!

 

Vi får tro at siste opplysning stemmer bedre enn de 2 første. UIB bør vite hva de snakker om.

Endret November 17, 2017 av Lars Østensen

[Christian Arentz]

6 hours ago, Lars Østensen said:

Likeså:

 

Eftter Domminicus Nagels begiering blef forkyndt efterschrefne Schiøde. Kiendis ieg Berendt Nagel den Eldre nu Residerende I Bergen, og hermed for alle Witterligt giør, at ieg af min Welberaad hue og Sind hafuer Soldt schiødt og afhendt fra mig og mine Arfuinger, til min Kiere Søn Domminicus Nagel hans Høstru Børn og Arfuinger, disse mine Sande Odels Jorder som følger
I Indre Sogns Fogderj, Lofuen schylder Aarlig Toe p/un/d Smør med bøxel og herlighed og bøxler forVden 2 Meller,
I Yttre Sogns fogderj, Fedie schylder Aarlig halfanden Løb Smør met bøxel og Herlighed, Tiøn og Brosetter, schylder Aarlig en half Løb smør og en huud met bøxel og Herlighed,
I Nordhorlehns fogderj, Brandanger schylder Aarlig 2 p/un/d Smør met bøxel og herlighed,
Disse forsch/refne Jorder, met Agger og Eng skouf og March, fischeVand og Quern Stør, Arbeidz og *fornøs (fornøds) penge, og anden Rettighed med fløttning og forrendschab som ieg Berndt Nagel *tilfaaren (tilforn) hafuer Annammet og af Arrildz [tid] liget og tilligget hafuer, I huis maade det Vere eller Nefnis Kand schal nu her efter denne dags dato, følge og beholde, forbe/mel/te min Kiere Søn Domminicus Nagel, hans Hustru børn og Arfuinger til it Euindeligt Odel og Eyendom, saa ieg Bernt Nagel eller Arfuinger, herefter iche mere efter denne dag Vdj forsch/refne Jorder og Rettigheder haf/ue/r der noget udj at Sige, og belofuer ieg og forpligter mig til min Kiere Søn, hannem og hans derudj at holde schade og schadesløs i alle maader, Eftterdj ieg hafuer oppebaaret og bekommet mindste schilling med den meste, eftter Vores forligelse, saa ieg tacher min K/iere Søn for god oprichtig betaling,
og Venliger begierendis af mine Velærede Kiere Suoger Achtbare Mend Søfren Jensen, og Jens Christensen dette med mig Vilde Vnderschrifue til Witterlighed, Vnder min Egen haand og Zeigel Actum Bergen den 21 decembr/is Anno 1678.
Berndt Nagel (L:S:) Søffren Jensen Egen haand.
Egen haand.
Jens Christensen Egen haand.

 

Hvordan var Søfren Jensen og Jens Christensen besvogret med Bernt Nagel?

 

Mette Sørensdatter Heiberg hadde såvidt jeg kan se en fetter Christen Nielsen Fuhr  (felles bestefar Laurits Andersen Heiberg), og sønnen Jens Christensen (ca. 1634/37 - 1691) var handelsmann i Indre Sogn, borgerskap i Bergen 14. april 1659, og en av Sogns mest formuende menn.

Endret November 17, 2017 av Christian Arentz

[Christian Arentz]

56 minutes ago, Christian Arentz said:

 

Mette Sørensdatter Heiberg hadde såvidt jeg kan se en fetter Christen Nielsen Fuhr  (felles bestefar Laurits Andersen Heiberg), og sønnen Jens Christensen (ca. 1634/37 - 1691) var handelsmann i Indre Sogn, borgerskap i Bergen 14. april 1659, og en av Sogns mest formuende menn.

 

Bernt Berntsen Nagels og Mette Sørensdatter Heibergs antatte sønn Dominicus, landhandler på Årdalstangen, var g. 1) m.  Mette Sørensdatter (Sønderhoug) Døsen (1652-92), hun var datter av den rike handelsmann på Døsen, Søren Jensen (Sønderhaug) Døsen (ca. 1610/1616, Danmark - ca. 1700 Døsen, Luster) g. ca. 1650 m. Mette Jensdatter (ca. 1620 - 1693).

Endret November 17, 2017 av Christian Arentz

[Lars E. Øyane]

Innlegg #49:

 

Ein svært forseinka, men like hjarteleg takk til Anita, Lars Ø., Ivar og Christian for mange nye innlegg om dette emnet, som diverre er vorte liggjande hjå meg utan vidare oppfølgjing!

 

Den huslyden som eg freistar omskriva i band XII av bygdebokserien for Luster (Hafslo), er huslyden til Bernt Berntson NAGEL og kona Metta Sørensdotter, som før hadde vore gift med Jan Johnson TEISTE.

 

Det er tydeleg slik at Metta og Jan Teiste fekk tre born i lag, i tillegg til sonen Jan og dotteri Øllegaard, ogso dotteri Kirsti.

 

Eg har i kveld oppdatert manuskriptet mitt for denne huslyden, men tek gjerne imot kommentarar:

 

~~~~~~~~~~~~~~~~

 

Jan Johnson Teiste, steson av føregåande brukar og herifrå garden, var f. kring 1606 og d. i Kroken kring 1633.  Ei registrering og vurdering av eignelutane etter Jan vart dagsett 29.4.1636.  Han gifte seg kring 1627 med Metta Sørensdotter frå Talle i Luster.  Ho var visstnok f. i Luster kring 1607 og d. i Kroken hausten 1661.  Jan Teiste tok over styringi av garden kring 1631 og dreiv dei åri han levde.  Jan og Metta fekk tre born i lag:

 1. Kirsti Jansdotter Teiste (1629-1673), ugift.

 2. Øllegaard Jansdotter Teiste (1631-1707), vart gift første gongen med godsforvaltar Jens Andersson (Næse) på Kaupanger i Sogndal (1630?-1660) og sidan attgift med gardbrukar Christopher Gjertson på Hovland i Årdal (1628-1684), som ei tid var gardbrukar i Kroken i Luster (for båe ekteskapi, sjå under Kroken i Luster).

 3. Jan Janson Teiste (1633-1692), fekk sidan hand om heimebruket i Kroken (sjå nedanfor).

 

Bernt Berntson Nagel, borgar frå Bergen, var son av kemnar Bernt Nagel i Bergen og kona Anna Dominicusdotter Friis frå Bergen og f. i Bergen kring 1610.

Bernt Nagel var ei tid fut og godsforpaktar i Kaupanger i Sogndal.

Men 17.9.1636 vart det i Bergen skrive skiftebrev mellom Bernt Nagel og Simon Nilsson, og om lag på same tidi flytte Bernt til Kroken som gift med Metta Sørensdotter, enkja etter den føregåande brukaren på garden.  Bernt dreiv sidan garden i Kroken til stesonen tok over i 1662.

Bernt Nagel flytte kring 1665 som enkjemann til Bergen der han d. ?.12.1679.

     Bernt og Metta fekk sju born i lag:

1. Bernt Berntson Nagel, f. kring 1638,

Bernt Nagel «den unge» flytte visstnok òg til Bergen, men den seinare lagnaden hans er usikker.  Kan henda er han identisk med den Bernt Nagel som kring 1666 vart tilsett som underordna skrivar ved rentekammeret i København og som 9.12.1673 fekk stilling som renteskrivar same stad.  I so fall gifte han seg i København 9.4.1674 med Dorothea Heinrichsdotter von Höven frå Lübeck i Holstein, dotter av borgar og «Bergensfarar» Heinrich von Höven i Lübeck.  Ho var truleg f. kring 1650.  Denne Bernt vart i 1678 lagmann i Bohuslän og levde framleis i 1693, men uvisst kvar.  Ein Andreas Berend Nagel gifte seg i Herford, Westfalen 24.10.1700 med Ilsabein Griesen og fekk minst tre born.  Kanskje høyrer Andreas til i denne huslyden?

 2. Margretha Berntsdotter Nagel, f. kring 1640, d. barnlaus før 1693, truleg i ganske ung alder.

 3. Dominicus Berntson Nagel, f. kring 1643, gifte seg første gongen kring 1669 med Metta Sørensdotter frå Døsen i Luster.  Ho var f. i Luster kring 1652.

Dominicus Nagel vart innskriven som student i Kiel i Tyskland i 1666, men flytte med denne første kona si til Årdalstangen i Årdal der han kring 1670 fekk privilegium til å driva handel.  Han fekk 7.9.1676 borgarskap som kjøpmann i Bergen, men vart buande på Årdalstangen der Metta d. våren 1692.  Kring 1695 gifte Dominicus seg att med Maren Hansdotter Ørbech frå Sørheim i Luster.  Ho var f. kring 1653.  Dominicus heldt fram som kremmar på Årdalstangen der han d. 31.1.1704.  Maren Ørbech d. same staden 6.7.1738.  Dominicus fekk ti born, som alle var frå første ekteskapet:

a. Bernt Dominicusson Nagel, f. i Årdal kring 1670, vart gravlagd i Førde 4.11.1733.  Han gifte seg i Bergen kring 1699 med Kari Jensdotter Hauritz, dotter av Anna Magdalena, kjend som Lena Hansdotter Ørbech frå Sørheim i Luster (1646-    ).  Kari var f. i Bergen kring 1677 og vart gravlagd i Førde 25.6.1745.  Bernt Nagel fekk borgarskap i Bergen 1700, men miste om lag alt han eigde i bybrannen i 1702, og i 1706 flytte han og Kari til Gjerland i Førde der dei sidan var gjestgjevarar levetidi ut.  Dei fekk åtte born i lag, mellom anna denne dotteri:

- Kirstina Mette Berntsdotter Nagel (1713-1764), vart gift med gjestgjevar og handelsmann Johan Hansson Rue i Førde (1718-1769), son av fut og gardbrukarson Hans Johanson Rue frå Rønnei i Luster (1689-1729) (s.d.).

b. Lars Domincusson Nagel, f. i Årdal kring 1672, vart gravlagd i Bergen 27.5.1747.  Han gifte seg, uvisst kvar, kring 1702 med Anna Marie Andersdotter Lous frå København.  Ho var truleg f. i København kring 1680 og d. i Bergen kring 1728.  Kona til ein Lars Nagel vart gravlagd i Bergen 11.3.1747; kanskje var dette ei andre kone, men namnet hennar er ukjent.  Lars Nagel tok 31.5.1703 borgarskap som kjøpmann i Bergen og var frå kring 1720 rådmann same staden der han budde levetidi ut.  Han og Anne Marie fekk minst seks born i lag, men ingen av dei voks opp.

c. Søren Dominicusson Nagel, f. i Årdal kring 1677, vart gravlagd i Bergen 6.7.1707.  Han gifte seg kring 1704, truleg i Finnås, med enkja Ingeborg Larsdotter, dotter av handelsmann og gjestgjevar Lars Madsson på Engesund i Fitjar (1643-1691), opphavleg frå Dalsøyri i Luster.  Ingeborg var f. i Fitjar kring 1674 og vart gravlagd i Bergen 1.12.1739.  Ho gifte seg første gongen kring 1696 med Lars Berntson Sandbech frå Sønstebø i Finnås.  Han var f. i Finnås kring 1665 og d. på Geitung i Finnås kring 1703.  Lars var fiskar, og han og Ingeborg budde som strandsitjarar på Geitung i Finnås, og der budde nok ogso Søren dei første åri han var gift med Ingeborg, men våren 1707 flytte dei til Bergen, der Søren livnærte seg som bordmålar.  Søren og Ingeborg fekk to døtrer i lag, men ho hadde òg tre born frå første ekteskapet sitt.

d. Metta Dominicusdotter Nagel (1679-1744), vart gift med landhandlar Christen Jensson Lemvig på Døsen i Luster (1670-1732).

e. Christopher Dominicusson Nagel (1681-1739), vart gift første gongen med gardbrukardotteri Christina Helene Andersdotter Ørbech frå Talle i Luster (1678-1705) (s.d.).  Sidan gifte han seg att to gonger, først med Maren Hansdotter Leyrdahl (1683-1726) og til sist med Johanna Nilsdotter Lax (1700-1785) (for desse ekteskapi, sjå òg under Talle i Luster).

f. Anna Dominicusdotter Nagel (1683-1748), vart gift med gardbrukar Hans Andersson Ørbech i Natviki i Årdal (1675-1752), opphavleg gardbrukarson frå Talle i Luster (s.d.).

g. Kirstina Dominicusdotter Nagel, f. i Årdal kring 1685, d. i Bergen kring 1729.  Kirstina gifte seg i Årdal kring 1703 med Peder Jensson Klingenberg frå Amla i Sogndal, sidan kjend som Peder Amble.  Han var f. i Sogndal kring 1682 og vart gravlagd i Bergen 15.4.1763.  Peder og Kirstina var gardbrukarar i Amla øvre til dei i 1718 flytte til Bergen.  Peder tok 2.12.1720 borgarskap i Bergen som kjøpmann, men var frå sist på 1730-talet gjestgjevar i Ulvik.  Han og Kirstina fekk femten born i lag.

h. Mads Dominicusson Nagel, f. i Årdal ?.6.1687, vart gravlagd i Årdal 4.10.1724, ugift.

i. Clara Dominicusdotter Nagel (1689-1742), vart gift med gardbrukar Peder Jensson Lemvig på Fuhr i Luster (1678-1761).

j. Mari Dominicusdotter Nagel, f. i Årdal kring 1691, vart gravlagd i Bergen 25.6.1767.  Ho gifte seg på Svanøy i Kinn 6.12.1712 med enkjemannen Jens Christenson Kysing, opphavleg visstnok frå Osnes i Eid.  Han var i so fall f. i Eid kring 1663 og d. på Svanøy i Kinn før 1737.  Jens var sorenskrivar over Svanøy birk og budde på Svanøy i Kinn, men som enkje flytte Mari til Bergen.  Jens Kysing fekk i alt fem døtrer; av dei var fire frå andre ekteskapet med Mari Nagel.

 4. Søren Berntson Nagel, f. kring 1645,

Søren Nagel skal ha vore borgar i Bergen der han kring 1684 gifte seg med enkja Margretha, kjend som Gretha Asmusdotter f. Høyer, opphavleg frå Bergen.  Ho var dotter av ein Asmus Høyer i Bergen og kona Stina Hansdotter og truleg f. i Bergen kring 1640.  Ho hadde før vore gift med Fredrik Jung, som d. i Bergen kring 1683.  Søren og Gretha vart buande til Bergen til Søren i 1688 sa opp borgarskapet, og dei flytte til ein husmannsplass under Børknes i Gulen.  Sidan flytte dei på ny til Bergen der Søren vart gravlagd 6.7.1707.  Gretha Høyer vart gravlagd same staden 28.3.1718,  Me kjenner til to born etter ho, som båe var frå første ekteskapet hennar.

 5. Anders Berntson Nagel, f. kring 1647,

Anders Nagel gifte seg kring 1681, dato og stad ukjende, med Aasta Knutsdotter Glad frå Vik.  Ho var dotter av sokneprest Knut Christopherson Glad i Vik, opphavleg frå Vågå, og andre kona Maria Bertelsdotter Mule frå Oslo og visstnok f. i Vik kring 1652.  Anders og Aasta slo seg ned som gardbrukarar på Brudevoll i Sogndal, ein gard som etter Anders vart nemnd Nagløyri, og derifrå vart Anders gravlagd 23.9.1698.  Aasta gifte seg kring 1700 att med Nils Christenson «Dankertson» Huidhoffued frå Bergen.  Han var son av byborgar Christen Nilsson Huidhoffued i Bergen, opphavleg frå Gislum, Himmerland på Jylland, og kona Elisabeth Dankertsdotter og f. i Bergen kring 1666.  Nils tok over som gardbrukar på Nagløyri der Aasta d. hausten 1709.  Nils vart buande på Nagløyri og vart sidan leiar for bondeopprøret i Sogndal.  Han var utsending til kongen i København, men fall i unåde og vart sidan fengsla på Bergenhus.  Han hamna til sist på sjømannshuset i Bergen og vart gravlagd derifrå 1.6.1747.  Aasta fekk tre døtrer, som alle var frå første ekteskapet med Anders Nagel:

a. Metta Andersdotter Nagel, f. i Sogndal kring 1683, d. i Bergen kort før mor si hausten 1709.  Ho gifte seg kring 1704 med enkjemannen Jacob Grotjohan, opphavleg av tysk opphav.  Han var truleg f. 1665 og vart gravlagd frå Nykyrkja i Bergen 21.2.1744.  Han hadde vore gift to gongar før og gifte seg minst ein gong til etter at Metta fall ifrå.  Jacob var kjøpmann i Bergen og fekk visstnok i alt tre døtrer, to av dei frå ekteskapet hans med Metta.

b. Mari Andersdotter Nagel (1685-1744), vart gift med gardbrukar Lasse Arneson i Opheimshaugen i Hafslo (1681-1751) (s.d.).

c. Cecilia Andersdotter Nagel, f. i Sogndal kring 1688, vart gravlagd i Bergen 21.7.1759.  Ho gifte seg kring 1711, dato og stad ukjende, med Amling Hansen frå Flensburg i Schleswig, truleg f. der kring 1680.  Han vart gravlagd i Bergen 15.2.1730.  Amling fekk i 1712 borgarskap i Bergen som kjøpmann og livnærte seg sidan som øltappar og krigsstyrkommisjonær.  Han og Cecilia budde i Bergen levetidi ut og fekk visstnok fem born i lag, mellom anna denne dotteri:

- Cecilia Nagel Amling (1723-1754), vart gift med kjøpmann Ludvig Christopherson Lemvig i Bergen (1724-1770), opphavleg frå Sanden (Christianeslyst) i Hafslo (s.d.).

 6. Anna Berntsdotter Nagel, f. kring 1649,

Anna Nagel gifte seg første gongen kring 1684 med enkjemannen Hans Andersson Findmand, f. i Kjelvik i Finnmark, truleg kring 1642.  Han hadde vore gift to gonger før, første gongen kring 1670 med Karen Diurhuus, f. kring 1645, Ho d. kring 1675, og Hans gifte seg kring 1676 med prestedotteri Gjertrud Pedersdotter Finde frå Førde, som d. i Førde kring 1683.  Hans tok 30.3.1676 borgarskap i Bergen og slo seg ned som handelsmann (kremmar) i Sjøholen i Førde, men d. der 9.4.1689.  Anna gifte seg so kring 1692 att med ein Anders Fincke.  Han var f. kring 1646, uvisst kvar, og tente i 1682 hjå sokneprest Peder Finde i Førde, men heldt sidan fram som landhandlar (kremmar) i Sjøholen i Førde der Anna må vera d. kring 1705.  Anders Fincke d. som enkjemann same staden kring 1708.  Me kjenner ikkje til born etter Anna frå nokon av ekteskapi hennar, men Hans Findmand hadde minst fire born frå dei to første ekteskapi sine.

 7. Metta Berntsdotter Nagel (1651-1661).

 

~~~~~~~~~~~~~~~~

 

Ein ny kjempetakk for framifrå bistand med denne huslyden!